Yüz yıldır uçak üreten Boeing’in son yıllardaki en iddialı projesi hiç süphesiz ki, 787 Dreamliner idi.
Büyük umutlarla girişilen proje, üretimden hizmete girişine ve hatta ondan sonrasında da yaşadığı büyük problemler sebebiyle, Boeing açısından hem bir imaj hem de finansal problem kaynağı oldu.
İşin imaj tarafı, gerçekleştirilen iletişim faaliyetleri ile büyük oranda ortadan kaldırılmış durumda.
Ancak projeye ticarî açıdan yaklaştığımızda, aynı şeyi söylememiz pek mümkün görünmüyor.
Boeing 787 Dreamliner projesinin başa baş (break-even), yani kâr ve zararın eşitlendiği noktaya ulaşabilmesi için, kimi iddialara göre 1.100, kimisine göre ise 1.500 uçak satılması gerekiyor.
Şu an için 1.054 adet 787 siparişi alan ve bunun 200 kadarını teslim eden Boeing, bu uçaklardan ayda 10 tane üretiyor.
Üretim hızının 2016 yılında ayda 12, 2020 yılında ise 14’e yükseltilmesi hedefleniyor.
Satışlar bu hızla giderse, en iyi ihtimalle 2015 yılında Dreamliner projesinin kâr eder hale gelmesi bekleniyor.
Ancak bir başka yoruma göre ise, 2014 yılı üçüncü çeyrek sonu itibarıyla maliyeti 25 milyar USD’ye ulaşan projenin gecikmeler dahil tüm masrafları hesaba katıldığında, 787 Dreamliner hiç bir zaman kâr edemeyecek.
Yirmibeş farklı havayolu şirketinin filosunda görev yapmakta olan Dreamliner’ın, 787-8, 787-9 ve 787-10 olmak üzere üç farklı modeli bulunuyor.
İlk aşamada teslim edilen 787-8 modellerinin ardından, 787-9 geçtiğimiz günlerde hizmete girdi. -10 modelinin ise önümüzdeki yıllarda kullanıma hazır hale gelmesi planlanıyor.
Neticede, büyük umutlarla başlanan ve getirdiği yeni özellikler düşünüldüğünde, rahatlıkla “devrimsel” olarak nitelendirilebilecek Boeing 787 Dreamliner için ticarî açıdan benzer şeyler söylemek bir hayli güç.
Bununla birlikte, 787’nin üretiminde kullanılan teknolojilerin, önümüzdeki yıllarda geliştirilecek yeni uçaklar için hazır bir bilgi birikimi olarak fayda sağlayacağı da âşikâr.
Bakalım, önümüzdeki Aralık ayı içerisinde Qatar Airways filosunda hizmete girecek olan ve 787 ile benzer özelliklere sahip bulunan Airbus A350’nin ticarî performansı nasıl olacak?