Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi küreselleşme olgusunun bir numaralı unsuru internet ise ikinci sırada da havayolu sektörü geliyor.
İnternette tanışan kişilerin yüz yüze görüşme isteği ancak hızlı ve emniyetli ulaşım sayesinde mümkün oluyor.
İstanbul’da oturan birinin Buenos Aires’teki arkadaşıyla hemhal olması başka nasıl mümkün olabilir ki?
Tabiidir ki havayolu sektörünün bu “küresel” özelliği, sektörü her türlü küresel etkiye maruz bırakıyor. İşte geçen sene patlak veren küresel malî kriz ve son günlerde gündeme giren ‘domuz gribi‘.
Bundan 5-6 yıl önce meydana gelen SARS salgınından sonra en önemli küresel salgın, domuz gribi.
İlk örneklerine Meksika’da rastlanan hastalık havayolu sayesinde kısa sürede dünyanın dört bir yanına yayıldı.
Evvelsi gün de İstanbul Atatürk Havalimanı üzerinden ülkemize giriş yaptı.
Zaten sendelemekte olan uluslararası turizm sektörü için tehlike çanları çalıyor.
Malî kriz sebebiyle yolcu sayısı ve dolayısıyla gelir ve kâr miktarı ciddi mânâda düşen havayolu sektörü böylesi ikinci bir darbeyi kaldırabilir mi, merak konusu.
Geçtiğimiz seneden bu yana sektör için tek teselli kaynağı, gördüğü zirve noktasından sonra neredeyse üçte birine kadar gerileyen petrol fiyatları.
Zaten bu fiyat düşüşü de olmasaydı, havayolu sektörünün belini doğrultması mümkün olmazdı.
2009 yılının ilk çeyreğinde açıklanan zarar dolu bilançolar, kapasite azaltmaları, iyiden iyiye düşen kâr marjları ve kapatılan hatlar sektör için olağan haberler haline gelmiş durumda.
Canlı bir örnek vermek gerekirse Singapur Havayolları’nı inceleyebiliriz.
ABD’de başlayan kriz tüm dünyayı vurdu; Singapur’un ekonomisinde %30′ları bulan daralmalar yaşanıyor; Singapur’a ve Singapur’dan sefer yapan havayolu firmaları büyük darbe aldı ve tabii ki Singapur Havayolları da…
%65′i bulmayan doluluk oranı, bir önceki yıla göre Ocak – Mart döneminde %92 oranında azalan kâr miktarı, Çin’e yönelik büyüme politikasının askıya alınması ve yakın dönemde hızlı bir düzelme öngörülmüyor olması…
Tüm bunların yanında bu yıl içinde teslim alınacak olan bol miktarda geniş gövdeli tayyare.
Singapur benzeri durumdan kurtulmak için önümüzdeki döneme yönelik olarak ne yapılabilir denildiğinde, bir çok firmanın standart, bildik yöntemlere başvurduğu görülüyor.
Personel çıkartma, ikram miktarını azaltma ve bilet fiyatlarını düşürme.
Ancak her üç tedbir de sektörü kurtaracak can simitleri olmaktan çok uzaktalar.
Sektöre inovasyon lazım; iPhone gibi bir şey…