Zor geçen bir yılın son günlerine doğru hızla yola alıyoruz.

Havayolu şirketlerinin büyük çoğunluğu, Temmuz-Eylül dönemini kapsayan üç aylık sonuçlarını açıkladı.

Dünyanın değişik bölgelerinden önde gelen havayolu şirketlerinin üçüncü çeyrek sonuçlarını mercek altına alarak 2009 yılındaki sonuçlarla, 2008 yılının aynı dönemine ait sonuçları mukayese ettim.

Buradaki sonuçlara bakarken, geçen yılın üçüncü çeyreğinde petrol fiyatlarının rekor kırdığını ve Temmuz ayında 145 USD/varil seviyesine kadar yükselerek havayolu sektörünü çok zor durumda bıraktığını aklımızdan çıkarmamamız gerekiyor.

Eylül ayında patlayan küresel mâlî krizle birlikte petrol fiyatları hızla düşmüş ve Aralık ayında 50 USD seviyesine kadar gerilemişti. Şu günlerde ise 80 USD civarında.

Şirketlerin kâr – zarar durumu ve geçen yıla göre performansları şu şekilde:

Görüldüğü üzere incelediğimiz şirketler arasında bu yılın üçüncü çeyreğinde kâr etmeyi başaran sadece üç firma bulunuyor; Lufthansa, SAS ve THY.

Alitalia uzun bir aradan sonra en azından işletme kârı elde ederken, zarar etmiş olan Amerikalı firmaların yukarıda belirttiğim petrol fiyat şokunun etkisinin nispeten ortadan kalkması sayesinde pozitif bir yönde ilerledikleri görülmekte.

Tabii bir de zararlarını artırarak yola devam eden şirketler var ki, yakın dönemde kâra geçmeleri çok kolay görünmüyor.

Bu şirketlerde yoğun maliyet azaltma tedbirleri uygulandığını söylememe herhalde gerek yok.

Her ne kadar bazı şirketler 2010 yılının daha iyi geçeceğini tahmin etseler de, bence asıl zor geçmeye aday olan yıl 2010.

Çünkü önümüzdeki yılın bilançolarında 2008-09 arasındaki akaryakıt masrafı avantajı ortadan kalkarken, yolcu talebi ve ortalama bilet fiyatlarında çok da müspet bir gelişme beklemiyorum.

Hülâsa; 2010, ticarî havayolu sektörü için “Marduk Yılı” olacak! 🙂