Havayolu 101’in adındaki “101” ibaresine uygun, sektöre ilk adımı atarken öğrenilmesi gereken temel tanımlar hakkında bir yazımız var bugün.

Havayolu sektöründe formüller.

Ticarî havayolu sektöründe faaliyet gösteren firmaların performans ölçümleri en temel biçimde, aşağıdaki formüller yoluyla yapılıyor.

Farklı havayolu şirketlerini birbirleriyle karşılaştırırken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, söz konusu şirketlerin uyguladıkları iş modelleri ve network yapıları.

Yani Ryanair’in RASK değerini THY (iş modeli) ile, veya Iberia’nın ASK miktarını Emirates’inkiyle (ortalama hat uzunluğu) kıyaslamamak gerekiyor.

İşte havayolu şirketlerini değerlendirirken kullanabileceğimiz temel formüller:

• Available Seat Kilometres (ASK) [Arz edilen Koltuk Kilometre (AKK)]

= Arz edilen Koltuk Sayısı x Uçulan Kilometre

• Revenue Passenger Kilometres (RPK) [Ücretli Yolcu Kilometre (ÜYK)]

= Ücretli Yolcu Sayısı x Uçulan Kilometre

• Load Factor (LF) [Doluluk Oranı]

= Ücretli Yolcu Kilometre / Arz edilen Koltuk Kilometre

• Revenue per Revenue Passenger Kilometres (RY) [Ücretli Yolcu Kilometre başı Hasılat (RY)]

= Toplam Yolcu Geliri / Ücretli Yolcu Kilometre

• Revenue per Available Seat Kilometres (RASK) [Arz edilen Koltuk Kilometre başı Hasılat (AKKH)]

= Toplam Gelir / Arz edilen Koltuk Kilometre

>= RY x LF (RASK, kargo gelirlerini de içerdiğinden, RY x LF çarpımından bir miktar büyük olabilmektedir)

• Unit Revenue [Birim Gelir]

= Toplam Yolcu Geliri / Yolcu Sayısı

• Cost per Available Seat Kilometres (CASK) [Arz edilen Koltuk Kilometre başı Maliyet (AKKM)]

= Toplam Maliyet / Arz edilen Koltuk Kilometre

• Available Tonne Kilometres (ATK) [Arz edilen Ton Kilometre (ATK)]

= Arz edilen Kargo Kapasitesi x Uçulan Kilometre

• Revenue Tonne Kilometres (RTK) [Ücretli Ton Kilometre (ÜTK)]

= Ücretli Taşınan Kargo Miktarı x Uçulan Kilometre