Küresel boyutta faaliyet göstermesine karşın içinde bu kadar çok farklı aktörün bulunduğu belki de tek endüstri, ticarî havayolu sektörüdür.
Bu durum artık kronik bir hale gelmiş olan düşük kâr marjı & zarar ikilisinin, sektörün üzerinde adeta kara bulutlar gibi dolanmasına yol açıyor.
Ve bu gidişe bir son vermeye niyetlenmiş olan büyük oyuncular, yıllardır havayolu sektöründeki konsolidasyondan bahsediyorlar.
Anlaşılan, yavaş yavaş işin uluslararası siyaseti ilgilendiren kısımlarında da uzlaşmaya varılıyor ki çok büyük şirketlerin bir araya gelerek kurdukları “joint venture” tipi yapılar, konuyla ilgili yetkili mercilerden onay alıyor.
Joint venture yapılanmasına son dönemde verilebilecek örneklerden bir tanesi American Airlines, British Airways ve Iberia arasında kurulmakta olan transatlantik ortaklığı ve birisi Air France ile Delta arasındaki çalışma ise, bir diğeri de United Continental, Air Canada ve Lufthansa arasında 2008 yılında kurulan Atlantic++ adlı yapıdır.
Bu yıl içerisinde Swiss, bmi ve Austrian’ın da Atlantic++ üyesi olduğu biliniyor.
Lufthansa’nın 2010 yılı faaliyet raporunda verilen bilgiye göre, bu ortaklık sadece transatlantik hatlarını değil Afrika, Ortadoğu ve Hindistan noktalarını da kapsamı altına alıyor.
Günde 280 transatlantik uçuşla 61 destinasyon, 23 ülke ve 15 hub, Atlantic++’ın operasyon sahasına dahil oluyor.
Ortaklığın bu noktalardaki pazar payı %29 olurken, yılda 7 milyar Euro’dan fazla ciro üretiyor.
Bu şekildeki ortaklıkların en büyük faydası koordinasyon içerisinde hazırlanan uçuş tarifesi, entegre edilen satış pazarlama programları ve beraberce hazırlanan bilet ücret politikası oluyor.
Tabii bu işe yolcu gözüyle bakınca, rekabet düzeyinin azalması ve yükselen bilet fiyatları görülüyor.
İtirazlar da beraberinde geliyor.
Ancak yazımın başında da belirttiğim üzere, sektörün küresel olmasına karşın halen yerel bazda işletilmesi ve bunun sonucunda gelen negatif mâlî sonuçlar, önümüzdeki yıllarda havayolu sektöründeki konsolidasyonun daha da hızlanacağını ve rekabet ile ilgili bazı noktaların görmezden gelineceğinin habercisi durumunda.
Joint venture yapılarıyla ilgili en tuhaf olan şey, halihazırda mevcut olan havayolu ittifaklarının içinde ikinci bir ittifak olarak faaliyet göstermeleri.
Otuza yakın üyesi bulunan Star Alliance’ın içindeki bazı şirketlerin üyesi olduğu Atlantic++’ın ne gibi etkileri olacağını zaman gösterecek.