1985 yılında başlayan ve dört kez iptal edildikten sonra ancak 1997 yılında, beşincisinde nihayete erdirilebilen İstanbul Atatürk Havalimanı (AHL) dış hatlar terminali ihalesi, Türkiye havacılık sektörü için yeni bir dönemin başlangıcı olmuştu.

Ankaralı iki müteahhit firma, Tepe ve Akfen, Avusturyalı havalimanı işletmecisi Flughafen Wien (VIE) ile birlikte kurdukları konsorsiyumla girdikleri AHL dış hatlar terminali ihalesini kazanarak, farklı bir iş koluna ilk adımlarını atmışlardı.

3 Ocak 2000 tarihinde şu anki mevcut dış hat terminalinin resmî açılışı yapılmış ve 10 Ocak’tan itibaren de yolcu kabulü başlamıştı.

Aynı ayın sonunda gerçekleştirdiğim bir Cape Town seyahatiyle, yeni dış hatlar terminalinin ilk yolcularından biri olduğumu da söyleyebilirim. 🙂

İlk anda yıllık 14 milyon yolcu kapasitesi olan terminalin yapılan ilaveler sayesinde şu anda yılda 20 milyon yolcuya hizmet verebileceği belirtiliyor.

TAV’ın Yönetimi Fransız Aeroports de Paris Şirketine Geçti

Gün geldi, devran döndü, VIE, TAV’daki ortaklığını sona erdirdi. TAV’ın “V”si, “Ventures” olarak değişti.

2000’li yıllarda Türkiye’nin büyümesine ve uluslararası ilişkiler açısından hareketli bir politika yürütür hale gelmesine paralel olarak TAV, çok daha aktif bir rol almaya başladı.

2005 yılı şirket için adeta iyi yönde bir kırılma noktası oldu.

3 Haziran 2005 tarihinde Atatürk Havalimanı iç ve dış hat terminallerini 2021 yılına kadar 15,5 yıl boyunca işletmek üzere DHMİ ile kira sözleşmesi imzalayan TAV, bunun ardından yurtiçi ve yurtdışında bir çok havalimanı projesini üstlenmeye başladı.

2012 yılına girilirken Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes, Antalya Gazipaşa, Tunus, Tiflis, Batum, Üsküp, Ohrid, Riga, Helsinki, Stockholm, Medine, Kıbrıs gibi noktalar, TAV’ın tamamı kendisine ait veya ortak olduğu şirketler aracılığıyla varlığı bulunan yerler.

TAV, tâbir yerindeyse dolu dizgin giderken, kulislerde uzun zamandır konuşulanlar gerçeğe dönüştü ve şirket hisselerinin ciddi bir bölümü, Paris Charles de Gaulle ve Paris Orly havalimanlarının işletmecisi olan Fransız Aeroports de Paris (AdP) adlı şirkete satıldı.

Fransız şirket tarafından yapılan açıklamada, 874 milyon USD karşılığında TAV Havalimanları Holding’in %38’inin satın alındığı belirtildi.

Hisse başına 11,3 TL gibi bir fiyata denk gelen bu rakam, TAV’ın İMKB’de işlem görmekte olan hisse fiyatına göre %30 civarında bir prime işaret ediyor.

AdP’nin satın aldığı %38’lik payın 18’erlik bölümleri Akfen Holding ve Tepe İnşaat, %2’lik bölümü ise Sera Yapı adlı şirket tarafından sağlandı.

Bu satış anlaşması sonrasında TAV‘ın hisse yapısı şu şekilde oluştu:

• Aeroports de Paris: %38
• Akfen Holding: %8
• Tepe İnşaat: %8
• Sera Yapı: %2
• Diğer: %4
• Halka açık: %40

2011 yılında 88 milyon yolcuya hizmet vererek 2,5 milyar Euro ciro elde eden AdP’nin FAVÖK (EBITDA) kârı, 972 milyon Euro mertebesinde gerçekleşmişti.

Doğrusunu söylemek gerekirse, Türkiye – Fransa ilişkilerinin bir hayli limoni olduğu şu dönemde bir Fransız şirketinin, Türkiye’nin stratejik olarak değerlendirilebilecek bir özel şirketinde hâkim ortak konumuna yükselecek şekilde bir satın alma işlemi gerçekleştirmesi beni hayli şaşırttı.

Ne diyelim; ticaret, siyasete gâlip geldi.

Önemli not: Aeroport de Paris, TAV’ın %38’lik hissesini satın almasıyla birlikte Havaş ve dolayısıyla TGS üzerinden Türk Hava Yolları’nın da ortağı haline geldi.