Kanada’nın mâlî güçlüklerle boğuşan bayrak taşıyıcı şirketi Air Canada, yaklaşık 10 yıllık bir aranın ardından, yeni bir düşük maliyetli taşıyıcı (DMT) macerasına atılıyor.

Tango

Kısaca hatırlamak gerekirse; Tango adıyla, Air Canada’nın bir alt markası olarak hayata geçirilen girişim, 2001 yılında göklere merhaba demişti.

Tango ile amaçlanan, şu anda olduğu gibi o dönemde de mâlî açıdan zor günler geçirmekte olan Air Canada’nın maliyetlerini düşürmek ve ana markaya destek olmaktı.

Şirketin adı, özellikle kış döneminde güneydeki tatil beldelerine düzenlenmesi planlanan uçuşlardan mülhem, Tan and Go kelimelerinden türetilmişti.

Toronto merkezli olarak gerçekleştirilen operasyon kapsamında Kanada’da Ottawa, Montreal, Calgary ve Vancouver, ABD’de Fort Lauderdale ve Tampa ve Meksika’da Mexico City kentlerine sefer düzenlendi.

İki yıllık dönemde şirketin filosunda, tamamı economy class kabine sahip 13 adet Airbus A320 ve altı adet Boeing 737-200 tipi uçak yer aldı.

Ancak diğer bir çok network taşıyıcı tarafından gerçekleştirilen düşük maliyetli taşıyıcı girişimi gibi, Tango da kısa sürede başarısızlıkla yüzleşmek durumunda kaldı.

2001 yılı kış tarifesinde başlayan bu deneme, 2003 yılının kış tarifesi dönemine girilirken iptal edildi.

Zip

Tango’daki başarısızlığa paralel olarak, Air Canada tarafından ayrı bir şirket olarak 2002 yılı sonunda kurulan Zip adlı girişime de değinmemiz gerekiyor.

Boeing 737-200 tipi 12 adet uçakla seferlere başlayan Calgary merkezli şirket, Kanada’nın batı bölgesine odaklanmıştı.

Abbotsford, Edmonton, Vancouver, Saskatoon, Regina ve Winnipeg, Zip’in uçuş ağına dahil olan noktalardı.

İşin enteresan tarafı, Tango’ya benzer şekilde Zip’in de ömrü sadece iki yıl olabildi.

Şirket 2004 yılı Eylül ayında, ana firma Air Canada tarafından devralındı.

Air Canada; Yine, Yeni, Yeniden

Mâlî sıkıntılarını aşmanın yollarını aramaya devam eden Air Canada, pilotların muhalefeti sebebiyle uzun zamandır beklemede olan düşük maliyetli yeni girişiminin 2013 yılı başında faaliyete geçeceğini açıkladı.

Pilotların direnci, tarafların anlaşamaması üzerine federal hükûmet tarafından atanan arabulucunun, Air Canada yönetiminin lehine karar vermesi sonucunda kırılmış oldu.

Sınırlı sayıda uçakla, muhtemelen 2013 yaz tarifesinin başında devreye girecek yeni şirketin filosu zaman içerisinde 20 adet Boeing 767 ve 30 adet Airbus A319 ile 50 uçağa kadar çıkacak.

Yeni şirket, daha önceki menfî tecrübelerin de etkisiyle olsa gerek, sadece yurt dışı noktalara uçuş yapacak. Belki de WestJet karşısında Air Canada’nın pes ettiği bile söylenebilir.

ABD’nin güneş kuşağı (Sun Belt) olarak tanımlanan Florida, Nevada gibi eyaletleri, yeni şirketin kapsama sahasında olacak.

Basarı Gelecek mi?

Son 10-15 yıl içerisinde network taşıyıcılar tarafından pazara sunulan düşük maliyetli taşıyıcıların bir kaç istisna dışında tamamının kısa sürede devre dışı kaldığı görülüyor.

KLM – Buzz, British Airways – Go, SAS – Snowflake, United – Ted, Delta – Song, Air Canada – Tango, Air Canada – Zip, Korean Air – Jin Air, Qantas – Jetconnect, South African Airways – Mango ve All-Nippon Airways (ANA) – Peach; son iki yeni girişim hariç tamamı başarısız olan DMT’lerin bir listesi.

Ancak özellikle Güney Doğu Asya’da son yıllarda arka arkaya kurulan Lion Air, Air Asia, Jetstar, İndiGo, Cebu Pacific, SpiceJet, Skymark, Tiger Airways gibi düşük maliyetli şirketlerin başarıya ulaşması, dünyanın diğer bölgelerindeki network taşıyıcıları bu konuyu yeniden düşünmeye sevk etti.

Her şeye rağmen Havayolu 101 olarak, özellikle Avrupa ve ABD’de kurulu bulunan kadim network taşıyıcı şirketlerin bünyesinden çıkacak yeni DMT’lerin kolay kolay başarıya ulaşamayacağını düşünüyoruz.