Havayolu şirketlerini mukayese ederken ele alınan kriterlerden bir tanesi, Arz edilen Koltuk Kilometre (AKK) veya İngilizce şekliyle Available Seat Kilometer‘dir (ASK).
AKK rakamı, bir havayolu şirketinin belli bir zaman diliminde pazara arz ettiği koltuk sayısı ile o havayolu şirketinin aynı dönem içerisinde kat ettiği toplam mesafe (kilometre) çarpılarak elde edilir.
AKK aynı zamanda havayolu şirketinin üretim miktarı olarak da tâbir edilir.
CAPA tarafından Innovata’dan alınan haftalık verilere göre hazırlanan bir tablo, AKK üretimi bakımından dünyanın en büyük havayolu şirketlerini sıralıyor.
Sıralama, geçen yılın son haftasındaki durum ile bu yılın aynı dönemini karşılaştırıyor.
Bir kaç yıl önce Continental’i bünyesine katan United Airlines, haftalık bazda 6 milyarı aşan AKK rakamı ile ilk sırada yer alıyor.
İkinci sıradaki Delta Air Lines 5,6 milyar ve üçüncü sıradaki Emirates 5 milyar mertebesinde AKK üretiyor.
İlk beş sıranın dördü, ABD’li firmalar tarafından paylaşılmış.
En fazla AKK üreten 30 şirketi ele aldığımız bu çalışmada, en hızlı büyüyen iki şirket, Türk Hava Yolları (THY) ve All Nippon Airways (ANA).
THY ve ANA, yıllık bazda %24’ün üzerinde artış kaydetmiş.
Sıralamanın tepesindeki United’a ait %67’lik büyüme rakamı yanıltıcı olmasın. Zira bu seneki veride United ve Continental toplam olarak yer aldığından, yüksek oranlı sanal bir artış görünüyor.
30’luk listede en hızlı hareketi yapan yine THY oluyor.
THY’nin %24’lük AKK artışı, beraberinde yedi basamaklık yükseliş getirmiş.
28 Aralık 2012 – Cuma günü THY’den yapılan bir açıklamada, 2013 yılı hedefleri “115,2 Milyar AKK, 90,8 Milyar ÜYK ve %78,8 doluluk oranı ile 17,7 milyon iç hat; 27,3 milyon dış hat yolcudan oluşacak toplam 46 milyon yolcu” şeklinde belirtilmişti.
Bu hedeflerin gerçekleşmesi durumunda THY, önümüzdeki yıldan itibaren AKK bazında dünyanın en büyük havayolu şirketleri sıralamasında ilk 10’u zorlamaya başlayacak.
THY ve ANA’nın yanı sıra Emirates (%18), Aeroflot (%16) ve Etihad (%15), yüksek oranlı AKK büyümesine ulaşan şirketler.
Yıllardır bir türlü istenen dönüşümü sağlayamayan Iberia ise, %13’e yaklaşan AKK düşüşüyle dikkat çekiyor.
Son olarak; AKK, ÜYK, RASK ve RY gibi formüllerin hesaplanmasında, bir havayolu şirketinin ortalama menzilinin çok önemli olduğunu ve bu yüzden de Emirates, Singapore Airlines, Cathay Pacific gibi çok uzun menzilli şirketlerin bu gibi değerlendirmelerde üst sıralarda yer aldığını bir kez daha hatırlatalım.
İşte yılın son haftası itibarıyla, AKK bazında en büyük 30 havayolu şirketi:
Sıra |
Sıra 2011 |
Havayolu Şirketi |
Aralık 2011 |
Aralık 2012 |
Değişim |
1 |
4 |
United Airlines |
3,676,173,972 |
6,149,398,758 |
67.28% |
2 |
1 |
Delta Air Lines |
5,659,984,201 |
5,643,676,049 |
-0.29% |
3 |
3 |
Emirates |
4,217,428,241 |
4,992,911,535 |
18.39% |
4 |
2 |
American Airlines |
4,740,187,417 |
4,800,884,481 |
1.28% |
5 |
6 |
Southwest Airlines |
3,052,855,291 |
3,276,525,770 |
7.33% |
6 |
5 |
Lufthansa |
3,232,470,602 |
3,158,824,795 |
-2.28% |
7 |
7 |
British Airways |
2,969,790,657 |
3,049,528,888 |
2.68% |
8 |
8 |
Air France |
2,947,863,927 |
2,825,526,843 |
-4.15% |
9 |
10 |
China Southern |
2,338,943,535 |
2,596,677,741 |
11.02% |
10 |
11 |
Singapore Airlines |
2,284,561,770 |
2,375,715,435 |
3.99% |
11 |
9 |
Cathay Pacific |
2,518,689,815 |
2,311,927,122 |
-8.21% |
12 |
13 |
Air China |
1,975,786,807 |
2,193,529,512 |
11.02% |
13 |
12 |
US Airways |
2,148,315,118 |
2,016,797,120 |
-6.12% |
14 |
15 |
China Eastern |
1,802,997,303 |
1,987,445,996 |
10.23% |
15 |
22 |
Turkish Airlines |
1,546,786,987 |
1,918,119,411 |
24.01% |
16 |
14 |
Qantas Airways |
1,967,029,665 |
1,863,468,681 |
-5.26% |
17 |
19 |
Qatar Airways |
1,653,642,624 |
1,798,311,481 |
8.75% |
18 |
16 |
KLM |
1,743,421,204 |
1,785,622,278 |
2.42% |
19 |
17 |
Korean Air Lines |
1,699,049,358 |
1,734,522,605 |
2.09% |
20 |
20 |
Thai Airways |
1,601,385,091 |
1,702,802,250 |
6.33% |
21 |
18 |
Air Canada |
1,698,644,091 |
1,671,164,061 |
-1.62% |
22 |
25 |
All Nippon Airways |
1,246,645,650 |
1,549,773,945 |
24.32% |
23 |
23 |
TAM |
1,484,265,530 |
1,494,027,291 |
0.66% |
24 |
21 |
Ryanair |
1,590,511,473 |
1,476,213,184 |
-7.19% |
25 |
24 |
Japan Airlines |
1,392,363,846 |
1,375,619,611 |
-1.20% |
26 |
27 |
JetBlue Airways |
1,189,448,769 |
1,214,788,293 |
2.13% |
27 |
29 |
Aeroflot |
1,032,936,073 |
1,197,672,318 |
15.95% |
28 |
32 |
Etihad Airways |
989,471,343 |
1,135,831,421 |
14.79% |
29 |
28 |
easyJet |
1,056,070,278 |
1,124,069,015 |
6.44% |
30 |
26 |
Iberia |
1,197,798,613 |
1,046,122,223 |
-12.66% |