Ticarî havacılığın ilk yıllarından beri, uçuş esnasında yolculara perakende satışı hep varolmuştur.
Havalimanındaki duty-free mağazalarında vakit kaybetmek istemeyen veya buna vakit bulamayan yolcular, gerek hediye etmek gerekse kendi kullanımları için, uçuş esnasında perakende alış-verişe yönelebiliyor.
Uçak içerisinde yapılan bu alış-verişlerde, tüm dünya genelinde üzerinde ağır bir vergi yükü olduğundan, sigara satışları ön plana çıkıyor.
Alkollü içecekler ve parfümeri, sigarayı takip ediyor.
Özellikle son yıllarda, düşük maliyetli taşıyıcıların yanı sıra, network taşıyıcılar da hizmetlerini unbundling etme eğiliminde olduğundan, bir uçak seyahati esnasında yolcuların karşısına çıkan alış-veriş seçenekleri bir hayli artmış durumda.
Bu noktada, uçuş esnasında yapılan satışları daha net bir biçimde tasnif etmek gerekiyor.
1- Uçuş esnasında satılan havayolu konfor ürünleri: yiyecek, içecek, internet bağlantısı, battaniye
2- Duty-free satışlar: sigara, alkollü içecekler, parfüm, oyuncak
3- Sanal ürünler: Dijital şehir rehberi, sinema bileti, cep telefonu kontörü, katalog ürünleri
Uçus Esnasında Alternatif Satıs imkânları
Havayolu şirketleri, hem bilet satışı sırasında, hem de uçuş esnasında yapılan satışlar sayesinde, yolcuları ile ilgili son derece önemli ve geniş veri biriktiriyor.
Ancak bu verilerin ticarî açıdan ne kadar faydalı bir şekilde değerlendirilip, yolculara ne gibi imkânlar sunulduğu son derece tartışmalı.
Uçuş esnasında yapılan perakende satışlar konusunda havayolu şirketlerine hizmet veren firmalardan bir tanesi, Kanade merkezli GuestLogix.
Hem yazılım hem de donanım hizmeti sağlayan GuestLogix’in müşterileri arasında KLM, Ryanair ve US Airways gibi büyük havayolu şirketleri yer alıyor.
Veri analizi çalışmaları da yapan şirket böylece, hangi uçuşlarda haftanın hangi günü ve hangi saatlerde, ne tür ürün ve hizmetlerin daha fazla tersatıldığını tespit ederek, pazarlama faaliyetlerini buna göre şekillendiriyor.
Ancillary, yani tâlî gelirlerin her geçen gün önemini artırdığı havayolu sektöründe, uçuş esnasında yapılan satışların değeri de artıyor.
2009 yılı verilerine göre easyJet’te toplam cironun %21’i, Ryanair’de ise %18’i, tâlî gelirlerden elde ediliyor.
Günümüzde bu oranların daha yukarıda olduğunu tahmin etmek güç değil.
2020 yılına kadar, sadece düşük maliyetli taşıyıcıların değil, sektördeki tüm şirketlerin, uçuş esnasında yapılan perakende satışlara daha fazla eğileceğini ve derinlemesine yapılan veri analizleriyle bu satışları destekleme yoluna gideceğini düşünüyoruz.
2011 yılında havalimanlarındaki duty-free dükkanlarında 46 milyar USD mertebesinde bir satış hacmine ulaşıldığı düşünüldüğünde, bu rakamın %10’luk bir bölümünün dahi uçak içerisinde yönlendirilmesi halinde, havayolu şirketlerinin kazancı büyük olacaktır.