American Airlines + US Airways birleşmesinde dün son derece sürpriz bir gelişme yaşandı ve ABD Adalet Bakanlığı, bu büyük ittifaka karşı olduğunu belirterek, gerekli hukukî süreci başlattığını açıkladı.

İki şirket arasında uzun süren görüşmelerin ardından geçtiğimiz Şubat ayında kamuoyu ile resmen paylaşılan bu birleşme niyetinin reddedilmesi, havayolu sektöründe şaşkınlığa yol açtı.

Zira ABD’de son beş – altı yıl içerisinde art arda yaşanan US Airways+America West, Delta+Northwest, United+Continental ve Southwest+AirTran şirket satın alma ve birleşmelerinin hiç biri, Federal Hükûmet’in itirazıyla karşılaşmamıştı.

Arka arkaya gerçekleşen bu ittifaklar sayesinde, ABD havayolu iç hat pazarının konsolide olacağı ve Amerikalı havayolu şirketlerinin artık kronik bir hale gelen kârlılık probleminin sona ereceği düşünülüyordu.

Açıkçası Havayolu 101 olarak biz de yazılarımızda, American Airlines + US Airways birleşmesine “mutlaka gerçekleşecek” gözüyle bakarak, bu iki şirketin bir araya gelmesi sonucunda, bir çok bakımdan dünyanın en büyük havayolu şirketinin ortaya çıkacağını belirtiyorduk.

14 milyar USD mertebesindeki bu birleşmesi girişimine sadece Federal Hükûmet karşı çıkmadı. Aralarında US Airways’in merkezi Arizona ve American Airlines’ın merkezinin bulunduğu Texas eyaletlerinin de yer aldığı altı ABD eyaleti (Arizona, Florida, Pennsylvania, Tennessee, Texas ve Virginia), Adalet Bakanlığı’nın davasına iştirak etti.

Birleşmeye itiraz edenler, American Airlines + US Airways birleşmesi sonucunda, en büyük dört Amerikalı havayolu şirketinin, ABD iç hat pazarının %80’ine sahip konuma geleceğini ve bu durumun yolcular açısından menfî sonuçlara yol açacağını; bilet veya hizmet ücretlerindeki en küçük artışların dahi ABD vatandaşlarına yüz milyonlarca Dolar’a mâl olacağını iddia ediyor.

Geçtiğimiz hafta yayınlanan bir rapora göre Amerikan havayolu şirketleri halen faaliyet gösterdikleri hatların %25’inde tekel konumunda bulunuyorlar.

Bu durum, iç hatlardaki konsolidasyonun daha ileri boyuta taşınmasının çok da gerekli olmadığı gibi bir yoruma yol açıyor.

Birleşmenin aktörleri ise ABD Adalet Bakanlığı’nın açmış olduğu davaya en sert bir biçimde itiraz edeceklerini açıkladı.

Bu birleşmenin, Atlantik Okyanusu’nun diğer tarafında, Avrupa Birliği tarafından halihazırda onaylanmış olduğunu da ilave edelim.

Bakalım önümüzdeki aylar ABD havayolu sektöründe ne gibi gelişmelere sahne olacak?