Türkiye havayolu sektörünün son bir kaç haftadır konuştuğu en önde gelen konu, iç hat biletlerine getirilmesi düşünülen tavan fiyat uygulaması.

Havayolu 101’i yakından takip edenlerin bileceği üzere, uzun yıllar öncesinden bu yana, sektördeki bilet fiyatları tamamen arz-talep dengesi içerisinde belirleniyor.

[Maliyet + kâr = fiyat] eşitliği, havayolu sektörü için geçerli değil.

Bu yüzden, öyle zamanlar geliyor ki, şirketler zararına bilet satıyor.

Bu durumu telâfi etmek amacıyla, talebin yüksek olduğu zaman ve hatlarda, yüksek fiyatlı biletler kaçınılmaz hale geliyor.

Aslında bilet fiyatlarının tespitindeki mevcut mekanizma bazen yolcuların aleyhineyken, çoğu zamanda da tam tersine, bir hayli düşük fiyatlarla uçak seyahati yapmayı mümkün kılıyor.

Bu duruma dikkat çeken Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün (SHGM) bir yıl boyunca iç hat uçuşlarında gerçekleşen fiyatları taradığını ve ortalama bir uçuş bilet fiyatı çıkardığını belirtti.

SHGM’nin ayrıca tüm havayolu şirketleriyle görüşmeler yaptığını anlatan Yıldırım, çalışmanın tamamlandığını ve karar aşamasına gelindiğini ifade etti.

Uçuşlarda rezervasyonların önceden yapıldığını hatırlatan Yıldırım, bu nedenle uygulamanın büyük bir ihtimalle bayram sonunda yürürlüğe gireceğini bildirdi.

Bakan Yıldırım, “Burada dikkat etmemiz  gereken konu; tavan fiyat koyduğumuzda ucuza seyahat etmenin önüne de geçmemiz lazım. Yukarıda sınır koyduğunuz zaman 100 liranın altında satılan biletlerin de daha yüksek bedele çıkma riski var, ona da dikkat ediyoruz.” dedi.

Bir iç Hat Uçusunun Maliyet Dagılımı Ne Sekilde?

Türkiye içerisinde yapılan bir uçuşun ortalama maliyet yapısının ne olduğuna dair bir veri maalesef elimizde mevcut değil.

Ancak ABD iç hatlarındaki 300 USD tutarındaki bir uçak biletinden elde edilen gelirin ne şekilde dağıldığını biliyoruz.

Gelirin %20’si, devlet tarafından talep edilen vergilere ayrılıyor.

Akaryakıtın toplam maliyet içerisindeki payı ise %21 mertebesinde.

Personel giderleri, %17 ile önemli paya sahip bir diğer gider kalemi.

Bu üç ana maliyet unsurundan arta kalan diğer giderler ise %41 oranında yer tutuyor.

Havayolu şirketlerine kalan net kâr oranı ise, sıkı durun, sadece %0,1.

Yani ABD’de satılan 300 USD’lik bir gidiş-dönüş uçak biletinden, bir havayolu şirketinin kasasına sadece 41 Cent kalıyor.

Bu durum akıllara bir yandan havayolu şirketleri tarafından pazara arz edilen kapasitenin ne kadar mâkûl olduğu sorusunu getirirken, diğer taraftan da havayolu sektöründeki oyuncuların kâr marjlarını yeniden hatırlamamızı sağlıyor.