Bilindiği üzere, havayolu sektörünün en düşük kâr marjıyla çalışan oyuncuları, havayolu şirketleri.
Bu yüzden ellerindeki tüm imkânları seferber eden şirketler, her bir ilave kuruş için ihtimal dahilindeki her yolu deniyorlar.
Geçtiğimiz yıl içerisinde uzunca bir süre gündemde kalan konulardan biri, Airbus A380 tipi uçaklardaki koltuk sayısının artırılmasıydı.
Konuyla ilgili olarak ön plana çıkan ise, Emirates firması olmuştu. Halen filosunda bulunan A380’lerde iki farklı kabin konfigurasyonu uygulayan şirket, 489 ve 497 koltuklu uçaklara sahip durumda.
Bu uçakların Economy Class bölümündeki koltuklar, 3-4-3 olmak üzere bir sırada toplam 10 koltuk bulunacak şekilde sıralanıyor.
A380’lerdeki koltuk sayısının artırılması meselesi işte bu noktada gündeme geliyor.
Emirates’in CEO’su Tim Clark, Boeing 777′nin Economy’sinde her bir sırada on yolcunun oturmasını son derece tabii ve olması gereken şeklinde yorumlarken, Airbus A380′de 11 koltuklu bir düzene (genişlik 17.2 inç) geçmenin yolunu arıyordu. Clark, bu sıkışık düzenle ilgili olarak yolculardan gelmesi muhtemel tepkilerin, uçuş esnasında sundukları yeme-içme, atıştırmalıklar ve elektronik eğlence sistemi ile en aza indirilebileceğini düşünüyordu.
Tabii beşli koltuğun ortasına oturacak yolcunun neler hissedeceğini tahmin edebiliyoruz. Bu tarz koltuklara Amerikalılar, “double sorry” diyor. Zira ortada oturan bir yolcu, yerinden kalkmak istediğinde iki kişiyi rahatsız etmek zorunda kalabiliyor.
Emirates Fikrini mi Değiştirdi?
Uçağın zeminini beş santimetre kadar yükseltip, 3-5-3 düzeni ile bir Airbus A380’de yaklaşık 40-45 civarında ilave kapasite elde etmek mümkün olabilir.
Ama ne pahasına?
Tabii ki yolcu memnuniyetsizliğini ve uzun vadede yolcu kaybını göze alarak.
Emirates CEO’su Tim Clark bu durumun farkında olmalı ki, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamayla, A380’in Economy Class’ında 3-5-3 şeklindeki koltuk düzenini gündemlerinden tamamen çıkardıklarını açıkladı.
Bununla birlikte, Clark’ın açıklamasının satır aralarını okuyunca, A380’deki koltuk sayısı noktasında başka bir kaygının ön plana çıktığı görülüyor:
Yolcuların yanında getirdikleri bagaj sayısı.
500 yolcunun olduğu bir uçağa 1.000 civarında bagajı yerleştirmek kargo gelirinden de feragat ederek bir şekilde mümkün olurken, yolcu sayısının 600 ve ötesine yükseldiği hallerde, özellikle ABD ve Avustralya gibi uzun menzilli uçuşlarda bu durum operasyonel açıdan neredeyse imkânsız hale dönüşüyor.
Öte yanda, portföyünde bir çok Airbus A380 bulunan ve Singapore Airlines ile Emirates’e de hizmet veren uçak kiralama firması (lessor) Amedeo’nun CEO’su Mark Lapidus aynı görüşte değil.
Lapidus’a göre yolcu konforundan çok da ödün vermeden, 11 koltuklu konfigurasyonu uygulamak mümkün. Lapidus, A380 sahibi havayolu şirketlerinin bu sayede, Boeing 777-300ER’a oranla %30 oranında daha düşük birim maliyet elde edebileceğini iddia ediyor.
Anlaşılan o ki; havayolu şirketlerinin yöneticileri, uçakları, “kanatları olan marjinal maliyet” şeklinde görmeye devam ettiği müddetçe, uçuş esnasındaki konfor konusundaki tartışmalar bitmeyecek.