Düşük maliyetli taşıyıcıların giderlerini kontrol altına alırken cesurca kullandıkları en önemli silahlardan bir tanesi hiç kuşku yok ki, akaryakıt alımlarında yapılan hedging işlemleri.

Southwest’in geçmiş yıllarda yaptığı hedging işlemlerinden elde ettiği kâra bakıldığında, bu durum daha net bir biçimde ortaya çıkıyor. Şirket’in 2004-2007 yılları arasındaki hedging kârları şu şekilde gerçekleşmişti:

2004: $455 milyon

2005: $892 milyon

2006: $675 milyon

2007: $439 milyon (Ocak-Eylül)

Benzer şekilde Ryanair’in de 2011 ve 2012 yıllarında son derece getirili hedging sözleşmeleri imzaladığını hatırlıyoruz.

Hedging işlemi, iki yanı keskin bir bıçak gibi. Akaryakıt fiyatının sonraki yıllarda geleceği seviyelere ilişkin yapılan tahminler tersine döndüğünde, hedging kârları da yerini zarara bırakıyor.

2008-2009 yıllarındaki küresel mâlî kriz döneminde çok sert hareketler yapan petrol fiyatlarına, yüksek rakamlardan yapılmış hedging sözleşmeleriyle yakalanan Air France, sadece 2009 yılında bu yüzden 464 milyon Euro zarar etmişti.

Ryanair’in de hedging sebebiyle, 2009 yılında 169 milyon Euro kaybettiğini anımsamakta fayda var.

Ryanair ve Norwegian, Hedging’ten Muzdarip

2014 yılı ortalarından itibaren petrol fiyatlarının hızla gerilemesi ve bir süredir 50-60 USD aralığında seyretmesinin ilk etkileri düşük maliyetli taşıyıcılar arasında görülmeye başlandı.

Geçtiğimiz yılı 131 milyon USD zararla kapatan Norwegian, bu durumun çok büyük oranda hedging kaynaklı olduğunu açıkladı.

Son yıllarda arka arkaya elde ettiği çok yüksek kâr miktarıyla dikkat çeken Ryanair de, önümüzdeki yıllara ilişkin bir uyarıda bulunarak, petrol fiyatlarının şu anki seviyelerinde seyretmesi durumunda, ciddi hedging zararlarıyla yüzleşmek durumunda kalınabileceğine dikkat çekti.

Halihazırda Ryanair, 2016 yılındaki akaryakıt ihtiyacının %90’ını 92 USD/varil üzerinden hedge etmiş durumda. 2017 yılı için ise ihtiyacın %35’i, 68 USD/varil seviyesinden bağıtlanmış.

Ryanair’in mevcut hedging anlaşmasındaki fiyat ise 92 USD/varil.

Network taşıyıcılarda da benzer duruma rastlamak mümkün.

THY’nin bugün açıklanan 2014 yılı bilançosunda tam 830 milyon TL hedging yükümlülüğü bulunuyor.

Görünen o ki, petrol fiyatları şu an olduğu gibi 50-60 USD aralığında seyretmeye devam eder ve hatta bazı analistlerin tahminlerindeki gibi 20-30 USD bantına gerilerse, yüksek fiyatlardan hedging yapmış olan havayolu şirketlerinin kârlılığı ciddi şekilde etkilenecek.