Virgin Atlantic, Londra Heathrow Havalimanı‘ndaki slotlarını önce satıp, sonra yeniden kendisi kiralayarak, sıra dışı bir girişime imza atmaya hazırlanıyor.

British Airways’in ardından Heathrow’da en fazla slota sahip olan havayolu şirketi konumundaki Virgin Atlantic böyle yaparak, bu son derece kıymetli varlıklarını paraya tevil etmeyi hedefliyor.

Söz konusu satış ve kiralama işleminin gerçekleştirilmesi amacıyla, “Virgin Atlantic International Ltd” adlı bir alt şirket kuruldu.

Süreç şu şekilde olacak:

Virgin Atlantic, Heathrow’da bulunan slotlarını, yeni kurduğu Virgin Atlantic International Ltd adlı şirkete satacak.

Ve daha sonra, bu slotları kiralayarak, kullanmaya devam edecek.

Virgin Atlantic International Ltd adlı şirket ise, diğer yatırımcılar tarafından finanse edilecek. Bu işe yatırım yapanlar ise, Virgin Atlantic’in ödeyeceği slot kirasını kazanç hanelerine yazacak.

Slot aktarımı ve ipotek işleminin bu yılın sonuna kadar tamamlanacağı belirtiliyor.

Virgin Atlantic’in Heathrow slotlarını elinde tutacak olan yeni şirkete yatırım yapmanın bir hayli cazip olacağı öne sürülüyor.

Virgin Atlantic, halen İngiliz Sivil Havacılık İdaresi’nin onayını bekleyen bu işlemden elde edeceği gelirle, bir yandan filosunu yenilerken, diğer yandan da müşteri deneyimini geliştirecek unsurlara yatırım yapacak.

Verilen bilgiye göre geçmiş yıllarda diğer bazı havayolu şirketleri de benzer girişimlerde bulunmuş ancak yeterli miktarda yatırımcı desteği bulamadıklarından başarılı olamamıştı.

Bakalım bu kez, Virgin Atlantic bu zor işi başarabilecek mi?

Virgin Atlantic, Bu İşten Ne Kadar Kazanır?

Londra Heathrow Havalimanı’ndaki slotlar adeta altın değerinde.

Hatırlanacağı üzere bu yılın başlarında Türk Hava Yolları (THY), dünyanın en büyük üçüncü havalimanı konumundaki Londra Heathrow’da yeni bir slot satın almıştı.

Şirketten yapılan açıklamaya göre, Scandinavian Airlines’ın (SAS), Londra Heathrow Havalimanı’ndaki bir adet öğleden sonra saati iniş-kalkış hakkı (slot), 2015-2016 kış tarifesi ile birlikte, 25 Ekim 2015 tarihinden itibaren THY’nin uçuş ağına dahil edilmişti.

THY ile SAS, bu alışveriş için 22 milyon USD’ye anlaşmıştı.

2014 yılında American Airlines, Heathrow Havalimanı’nda Cyprus Airways’e ait olan bir slotu 31 milyon USD karşılığında satın alırken, 2013 yılında ise Delta Air Lines, yine bu meydandaki iki slot için tam 48 milyon USD ödemişti.

Dolayısıyla Heathrow’da sık sık slot takası yapıldığı söylenebilir.

Virgin Atlantic’in şu anda Heathrow’da günde 22 adet iniş-kalkış slotu bulunuyor.

Bununla birlikte, bu iş sayesinde Virgin Atlantic’in kasasına girecek toplam rakamın ise yaklaşık 400 milyon USD olacağı tahmin ediliyor.

Slot Nedir?

Slot, koordine edilen bir havaalanında belirli bir gün ve saatte iniş veya kalkış amacıyla havaalanı alt yapısının tamamını kullanmak üzere havalimanı işletmecisi veya ilgili sivil havacılık otoritesi tarafından havayolu şirketlerine tahsis edilen izne verilen addır.

Slot düzenlemeleri, IATA tarafından hazırlanan yönergeye göre gerçekleştirilir.

Havalimanları, slot düzenlemesi çerçevesinde üçe ayrılır:

– Level 1 (Non-Coordinated Airport) – Koordine edilmeyen havalimanı

– Level 2 (Schedules Facilitated Airport) – Tarifesi düzenlenen havalimanı

– Level 3 (Coordinated Airport) – Koordine edilen havalimanı

Slot uygulaması, Level 3 kategorisindeki havalimanlarında gerçekleştirilir.

Havalimanlarının bu üç kategoriden hangisine dahil oldukları, meydan trafik kapasitesi ile gerçekleşen kapasite arasındaki orana göre belirlenir.

Ülkemizde slot tahsis işlemleri, Devlet Hava Meydanları İşletmesi tarafından yapılmaktadır.

Örnek vermek gerekirse; 2010 yılına kadar slot uygulaması bulunmayan İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı, o yılın kış tarifesi ile birlikte, koordine edilen havalimanı kategorisine alınmıştı.

Öte yanda Antalya Havalimanı ise, sadece yaz tarifesi döneminde Level 3 kategorisine geçmekte, kış döneminde ise Level 2 kapsamında işletilmektedir.

Slot tahsisinde, tarihsel haklara özellikle dikkat edilir.

Bir havalimanına uzunca bir süredir uçuş düzenlemekte olan bir havayolu şirketinin slot hakları, belli durumlar haricinde elinden alınamaz.

Buradaki genel kabûl, havayolu şirketlerinin, ellerindeki slot haklarının %80’ini kullanmaları yönündedir. Bu oranın altına düşüldüğünde, havayolu şirketi, slot haklarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalır.

Slot haklarındaki iniş ve kalkış saatlerinin sık sık ihlal edilmesi de, havayolu şirketlerini bu konuda yine zor durumda bırakabilir.

Kalkış için eksi ve artı 15 dakika kuralı vardır.

Bu zaman dilimi içerisinde kalkış yapılamazsa, havacılık tâbiri ile “slot yersiniz” ve yeni bir slot talebinde bulunmak zorunda kalırsınız. Özellikle yoğun havalimanlarında bu durum, bir kaç saati bulan rötarlara sebep olabilir.

Bunun yanı sıra, iniş ve kalkış slot zaman aralıklarının ihlali sebebiyle, havayolu şirketlerine para cezası da kesilir.