ABD’nin Alaska eyaletinde bulunan Fairbanks Havalimanı (IATA: FAI, ICAO: PAFA, FAA LID: FAI), şahsına münhasır yapısıyla dikkat çekiyor.
Fairbanks Havalimanı, kuzey kutup dairesinin sadece 190 km güneyinde yer alıyor. (64°48′54″N 147°51′23″W)
Yıl boyunca tarifeli sefer düzenleyen Alaska Airlines’ın yanı sıra, Delta ve United da sezonluk olarak bu meydana uçuş yapıyor.
Fairbanks Havalimanı’nı farklı kılan özelliği ise sahip olduğu pist yapısı.
Limanda dört farklı pist bulunuyor:
- 02L/20R Pisti: 3,597 x 46 m, Zemin: Asfalt
- 02R/20L Pisti: 1,981 x 30 m, Zemin: Asfalt
- 02/20 Pisti: 884 x 23 m, Zemin: Toprak/Buz
- 02W/20W Pisti: 1,646 x 30 m, Zemin: Su/Buz
Yukarıda da görüldüğü üzere, bu havalimanında bulunan iki standart asfalt pistin yanı sıra, yazın deniz uçaklarının, kışın ise kayak takımları bulunan uçakların iniş yapabileceği pistler de yer alıyor.
3,597 metrelik ana pistte (02L/20R), Antonov An-225 gibi devasa tipte olanlar dahil, tüm uçaklar iniş/kalkış yapabiliyor.
Ana pistin paralelindeki 1,981 metrelik 02R/20L pisti, genel havacılık uçuşlarına ayrılmış. Bu pistin kuzey bölümündeki 884 metrelik bölüm ise, yazın toprak pist olarak kullanılırken, kışın, kayak takımları bulunan uçakların iniş/kalkış yapabilmesi için bir kar pistine dönüştürülüyor.
Bunlara ilave olarak, ana pist ile genel havacılık pisti arasındaki göl, deniz uçaklarının iniş/kalkış yapabileceği 1,646 metrelik ayrı bir pist (02W/20W) olarak tanımlanmış. Kışın donan bu göl, kayak takımları bulunan uçaklar tarafından kullanılabiliyor.
Jet motorlu yolcu ve kargo uçakları, genel havacılık kategorisindeki küçük uçaklar, deniz uçakları, kar uçakları…kısacası, değişik tipteki bir çok uçak, bu meydana uçuş yapabiliyor.
Farklı özelliklerdeki pistler sayesinde zorlu hava şartlarına rağmen yıl boyunca operasyonun devam edebildiği Fairbanks Havalimanı’nda yılda yaklaşık 130.000 uçak hareketi gerçekleşiyor.
Bunun yaklaşık %70 oranındaki bölümü genel havacılık uçuşlarına aitken, %15’e yakın bir bölümü de tarifeli ticarî seferlerden oluşuyor.
Asya ile Kuzey Amerika arasında coğrafi açıdan tam bir geçiş noktası üzerinde bulunan Fairbanks, bazı havayolu şirketleri tarafından acil durumlarda kullanılmak üzere yedek meydan olarak belirlenmiş.
Bu küçük havalimanının apronunda aynı anda 27 adet Boeing 747’nin park etmesine yetecek kadar alan bulunduğunu da sözlerimize ekleyelim.
Kuzey yarımkürede mevsim yaz olduğunda dünyanın dört bir yanından bu bölgeye gelen turistler 24 saat boyunca güneşin hiç batmadan nasıl ışıldadığına şahitlik etme fırsatını buluyor.
Yılın diğer uç döneminde, kışın en uzun günlerinde ise, Borealis adı verilen kuzey ışıklarını yine bu bölgede gözlemlemek mümkün.
Havalimanının 2009 yılında hizmete giren yeni yolcu terminali yıllık 4 milyon yolcu kapasitesine sahip. Geçtiğimiz yıl meydanın misafir ettiği yolcu sayısı ise 1 milyon civarındaydı.
Bulunduğu iklim şartları çerçevesinde, Fairbanks Havalimanı’nda sıra dışı “yeşil teknoloji” sistemlerinin kullanıldığı görülüyor.
Yaz aylarında terminalin soğutma sistemi, yılın o aylarında olunmasına karşın hâlâ çok soğuk olan yer altı suları ile çalıştırılıyor ve böylece klimaların doğaya yapması muhtemel olumsuz etkiler en aza indirgeniyor.
Kar küreme makinelerinin yanı sıra, kışın donan pistlerin ve taksi yollarının operasyona hazır bir biçimde tutulabilmesi için, havalimanı bakım ekipleri tarafından geliştirilen ve Yeti adı verilen bir buz kırıcı araç kullanılıyor.