Dünyanın en büyük havayolu şirketlerinden bir tanesi konumundaki Delta Air Lines, “overbook” uygulamasında adeta usta haline geldi.

Şirket tarafından 2011 yılında başlatılan “gönüllülük” uygulaması, overbook olan, yani uçaktaki koltuk sayısından daha fazla bilet satılan seferlerin öncesinde yaşanan sıkıntılı anları en aza indirgiyor.

Gönüllülük uygulaması şu şekilde işliyor:

Delta’nın gelir yönetimi sistemi, uçuş tarihi ve saati yaklaştıkça, hangi seferlerin overbook durumuna düşeceğini tahmin ediyor.

Yolcular, sistem tarafından otomatik bir biçimde işaretlenmiş olan bu seferler için online check-in veya havalimanında bulunan kiosklarda check-in yaptıkları anda, ekranda şöyle bir teklif beliriyor.

“Asıl uçuşunuz yerine, bir sonraki uçuşumuzla seyahat etmek ister misiniz? Cevabınız evet ise; bunun için bizden en az kaç dolarlık bir seyahat kuponu talep edersiniz?”

Bu noktada yolcu ister ekranda çıkan parasal miktarlardan bir tanesini seçiyor, isterse kendi kafasındaki rakamı yazıyor.

Teklifi kabul eden yolcuların listesi, en düşük miktarda para talep eden en üstte olmak üzere, biniş kapısındaki Delta personelinin ekranına ulaşıyor.

Ve kapıdaki personel, elindeki listeye göre yolcularla görüşerek, yeterli sayıda yolcunun bir sonraki uçuşa aktarılmasını sağlıyor.

Check-in sırasında bu yönde bir seçim yapmış olsanız dahi, bunun herhangi bir bağlayıcılığı bulunmuyor. Yani biniş kapısına gittiğinizde, fikrinizi değiştirdiğinizi ve uçmak istediğinizi söyleyebilirsiniz.

Gönüllü bir biçimde uçmayan yolcular, elde ettikleri seyahat kuponunu bir yıl içerisinde kullanmak zorunda.

Delta’nın bu uygulaması, overbook olan uçuşların biniş aşamasında kapılarda yaşanan kaos ve tartışmaları neredeyse tamamen ortadan kaldırıyor.

Gönüllülük mü, Mecburiyet mi?

Delta’nın bu uygulamasında yolcuların dikkat etmesi gereken en önemli nokta, ABD Ulaştırma Bakanlığı’nın overbook uygulamasına ilişkin kuralları oluyor.

2011 yılında değiştirilen kurallar, havayolu şirketlerinin cebinden yılda 30 ilâ 50 milyon USD çıkması anlamına geliyor.

ABD Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre, overbook sebebiyle uçamayan yolcu sayısı 2009 yılında 10.000’de 1,23 iken, 2010 yılında bu rakam 1,09’a düşmüş.

ABD iç hatlarında yılda 500 milyon’un üzerinde yolcu taşındığını düşünürsek, en basit hesapla, yılda 50.000 yolcunun overbook uygulaması sebebiyle, bilet satın aldığı sefere binemediğini söyleyebiliriz.

ABD iç hat uçuşları için;

• bir yolcu overbook sebebiyle uçamıyorsa ama havayolu şirketi o yolcuyu bir başka uçuşla, tarifeli varış saatinden bir saat sonraya kadar gideceği yere ulaştırıyorsa, herhangi bir tazminat ödenmiyor.
• bir yolcu overbook sebebiyle uçamıyor ve havayolu şirketi o yolcuyu bir başka uçuşla, tarifeli varış saatinden bir saaten iki saate kadar olan bir zaman aralığında gideceği yere ulaştırıyorsa, o yolcuya, 650 USD’yi geçmemek kaydıyla tek yön bilet ücretinin iki katı tazminat ödeniyor.
• bir yolcu overbook sebebiyle uçamıyor ve havayolu şirketi o yolcuyu gideceği yere bir başka uçuşla, tarifeli varış saatinden dört saat ve sonrasında ulaştırıyorsa, o yolcuya, 1.300 USD’yi geçmemek kaydıyla tek yön bilet ücretinin dört katı tazminat ödeniyor.

Dolayısıyla, bazı durumlarda gönüllü olmak yerine işi oluruna bırakmak, daha yüksek tazminat miktarı alabilmenizi sağlayabilir.

En Fazla Overbook, Hangi Havayolu Şirketlerinde?

2015 yılının ilk üç ayına ait istatistiklere göre, ABD’de en fazla overbook işlemini tahmin edileceği üzere Delta yapıyor.

Söz konusu dönem içerisinde her 10.000 Delta yolcusundan 15’i, uçaklarına binemedi.

Delta’yı, 10,6 ile United ve 7,5 ile Southwest takip ediyor.

Sırasıyla Hawaiian Airlines, jetBlue ve Virgin America ise, overbook uygulamasına en düşük oranda başvuran havayolu şirketleri.

Bununla birlikte, yukarıda anlattığımız ve gönüllülük esasına dayanan uygulama, “mecburî” durumlar sebebiyle uçağına binemeyen yolcu sayısı istatiklerinde Delta’yı, rakiplerine göre son derece iyi bir konuma oturtuyor.

2014 yılı verilerine göre her 100.000’de, isteği dışında uçağa binemeyen yolcu sayısı United Airlines’ta 11 ve American Airlines’ta beş iken, Delta’da bu rakam sadece üç.

Delta Bu İşten Ne Kazanıyor?

Overbook durumlarındaki gönüllülük uygulamasının Delta’ya bir çok faydası bulunuyor.

Öncelikle, biniş kapısında bir personel elinde megafonla, uçağa binmeyecek gönüllüler aramak zorunda kalmıyor.

Hem şirketin saygınlığı yıpranmıyor, hem de yolcu memnuniyeti sağlanıyor.

Overbook tartışmaları sebebiyle kapıda yaşanması muhtemel kaosun önlenmesi, uçağın zamanında kalkmasını ve böylece yaşanacak bir tehir yüzünden doğabilecek ilave zararların da engellenmesini de beraberinde getiriyor.

Öte yanda, ABD Ulaştırma Bakanlığı’nın koyduğu kurallara göre belki de 1.300 USD ödenecek bir yolcu, 300-400 USD civarında bir tazminatla ikna edilerek, Delta’nın kasasından daha az para çıkması da temin ediliyor.