2016 yılının başından beri devam eden görüşmelerde nihayet bir çözüme ulaşıldı ve İran ile Airbus, uçakların satışı konusunda anlaştı.
Hatırlanacağı üzere İran, A320’den A380’e kadar, Airbus’ın ürün gamında yer alan 118 adet uçağı filosuna katma kararı almıştı.
Ancak İran’ın uluslararası finans piyasalarında çok uzun yıllardır devam eden tecrit durumu bir türlü aşılamamış ve yukarıda belirttiğimiz siparişe ilişkin teslimatlar bir türlü yapılamamıştı.
En nihayetinde bu konudaki tüm engeller aşıldı ve bir leasing firması üzerinden ilk 17 adet uçağın teslim edilmesi noktasında el sıkışıldı.
Aracı firmanın kim olduğu resmen açıklanmazken, Reuters’in ulaştığı kaynaklar Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Dubai Aerospace firmasını işaret ediyor.
Söz konusu anlaşma çerçevesinde önce leasing firması uçakları Airbus’tan satın alacak ve daha sonra İran’a kiralayacak.
Taraflar arasındaki hesaplaşmanın, sektör genelinde yaygın olarak kullanılan Amerikan Doları yerine, Euro para birimi kullanılarak yapılacağı vurgulanıyor.
Aynı çözümün yine İran tarafından bu yılın Şubat ayında verilen ATR siparişi için de geçerli olabileceği belirtiliyor.
Bilindiği üzere Iran Air için, liste fiyatına göre değeri 1 milyar Euro olan anlaşma çerçevesinde, 20 adet kesin ve 20 adet opsiyon olmak üzere, toplam 40 adet ATR 72-600 siparişi verilmişti.
İran’ın Uçak Satın Alma Hikâyesi
Kısaca hatırlamak gerekirse; İran ilk olarak 2015 yılı içerisinde Rus Sukhoi firması ile Superjet 100 tipi uçak için anlaşmaya varmıştı.
2016 yılının başında ise İran, 118 adetlik büyük bir Airbus siparişi vermişti.
Bu sipariş dahilindeki ilk sekiz adetlik teslimatın A320 ve A330 tipi uçaklardan oluşması ve 2016 yılının sonuna kadar gerçekleşmesi bekleniyordu.
Bunu, 40 adetlik ATR siparişi izlemişti. ATR firması, bir Fransa – İtalya ortak girişimi.
Akabinde, uçakların teknik bakım ihtiyacına yönelik olarak İran ile Lufthansa Technik arasında bir anlaşma imzalanmıştı.
Air France, yıllar sonra Tahran uçuşlarını yeniden başlatırken, British Airways de Eylül ayının başında İran pazarına geri dönüş yapmıştı.
Tüm bunlar olurken İran Sivil Havacılık Kurumu, Kanadalı muhatapları nezdinde resmî başvuruda bulunarak, bu iki ülke arasındaki sivil uçuşların başlaması için talebini iletmişti.
Haziran ayında, Boeing ile İran anlaşmaya varmış ve İran, Boeing’ten, 4 adet Boeing 747-8, 15 adet Boeing 777-9, 15 adet Boeing 777-300ER, 6 adet Boeing 737NG ve 40 adet Boeing 737 MAX alımı yapmaya karar vermişti.
Buna ilave olarak kiralama yöntemiyle 29 adet Boeing 737NG alınacak ve böylece satın alınacak uçak sayısı 109 adet olacak.
Boeing siparişini takip eden günlerde ise İran, Japon Mitsubishi Heavy Industries firması ile 20 adet bölgesel jet alımı için anlaşmaya varmıştı. Satın alınacak bu uçakların, Aseman Airlines tarafından İran iç hatlarında kullanılması planlanıyordu.
En son aşamada ise, İran pazarına hızlı bir giriş yapmayı hedefleyen Brezilyalı üretici Embraer, yolcu uçaklarını İranlı havayolu şirketlerine tanıtmak amacıyla ülkeyi ziyaret etmişti.