Avrupalı düşük maliyetli taşıyıcı Norwegian Air Shuttle, uzun süredir mücadelesini verdiği transatlantik uçuşları konusunda 2016 yılının sonunda elde ettiği iznin ardından, Amerika’daki uçuş noktalarının sayısını artırıyor.

Dün yapılan açıklamaya göre Norwegian, 2017 yılının Eylül ayından itibaren Londra Gatwick Havalimanı ile ABD’nin Denver ve Seattle-Tacoma havalimanları arasında direkt seferlere başlayacak.

Böylece, şirketin ABD ile Londra arasındaki direkt hat sayısı dokuza yükselecek.

Transatlantik pazarında yaşanan fiyat ve hizmet rekabeti biraz daha artmış olacak.

Özellikle kısa mesafeli hatlarda kendini kanıtlamış olan düşük maliyetli (low-cost carrier) iş modelinin uzun menzilde neler yapacağı merakla takip ediliyor.

Bilindiği üzere, düşük maliyetli taşıyıcılar girdikleri pazarlarda sadece mevcut rakiplerinden yolcu çekmekle kalmıyor, aynı zamanda pazarı da büyütüyor.

Bunda en önemli rolü, düşük bilet fiyatları oynuyor.

Norwegian’ın Amerika’daki yeni hatlarında da fiyatlar bu anlayış çerçevesinde 199 USD (tek yön) seviyesinden başlıyor.

Şirketin, transatlantik pazarındaki büyümesinin önümüzdeki dönemde de devam edeceği öngörülüyor.

Norwegian filosundaki şu anda 125 adet uçak bulunuyor.

Bunların 13 tanesi geniş gövde kategorisindeki yeni nesil Boeing 787 tipi uçaklar. Boeing 787-9 tipi içi verilmiş 27 adet sipariş de teslimat için gün sayıyor.

Sipariş listesinde yer alan Norwegian’in lansman müşterisi olduğu Boeing 737 MAX tipi uçaklar (108 adet sipariş) ve yine henüz sipariş aşamasında olan uzun menzilli Airbus A321 tipi uçaklar (30 adet sipariş) ayrıca dikkat çekiyor.

Norwegian’ın Yeni Hatları, Ryanair’i de İlgilendiriyor

Norwegian’ın bu yoğun pazardaki girişimleri, yolcu sayısı bakımından Avrupa’nın bir numaralı havayolu şirketi olan Ryanair’i de yakından ilgilendiriyor.

Gerçekleştirilen strateji değişikliği çerçevesinde Ryanair, Aer Lingus ve Norwegian ile uzun menzilli hatlarda işbirliğine gideceğini açıklamıştı.

Ryanair, söz konusu iki havayolu şirketi ile teknik altyapı çalışmalarına devam ediyor.

Böylelikle yolcuların, Ryanair web sitesinden, mesela Norwegian tarafından icra edilecek bir ABD uçuşu için bilet satın alması mümkün hale gelecek.

Basit bir örnek vermek gerekirse; Ryanair ile Avrupa’nın dört bir yanından Londra Gatwick Havalimanı’na taşınacak yolcular, burada Norwegian ile ABD’nin Boston veya Los Angeles kentlerine seyahat etme fırsatını bulacak.

Ayrıca bu havayolu şirketleri arasında transfer yapacak yolcuların bagajları da sorunsuz bir biçimde uçaklar arasında aktarılabilecek.

Bir çok kişiye bu durum çok normal gibi gelebilir ama Ryanair’in iş modelinde aktarmalı yolcu gibi bir kavram olmadığından, ilk defa denenecek bu uygulamanın sorunsuz bir biçimde hayata geçirilmesi, yapılmak istenen işbirliğinin imajı açısından son derece kritik bir öneme sahip bulunuyor.

Konuyla ilgili bir açıklama yapan Ryanair COO’su David O’Brien, başlatmayı düşündükleri bu yeni modelle, özellikle bayrak taşıyıcı şirketlerin birer aktarma merkezi olarak kullandıkları hub konumundaki havalimanlarındaki statükoyu da sarsacaklarını iddia ediyor.

O’Brien, söz konusu bayrak taşıyıcıların, hub’larında ciddi indirimlere ve teşvik geri ödemelerine (kick-back) sahip olduklarının ve Ryanair olarak tam da bu sistemin ortasına gireceklerinin altını çiziyor.

ABD, Norwegian’a Yeşil Işık Yakmıştı

ABD Ulaştırma Bakanlığı 2016 yılının sonunda, İrlanda merkezli Norwegian Air International firmasına, ABD uçuşları için gereken izni vermişti.

Böylece geçtiğimiz aynı yılın Nisan ayında geçici olarak verilen uçuş izni, kesinleşmişti.

Amerikalı havayolu şirketleri, Norwegian‘ın transatlantik seferlerine başlamasının, ABD’deki maaşları ve çalışma standartlarını düşüreceğini iddia ediyordu.

Norwegian’ın transatlantik uçuşlarının başlamasıyla birlikte, pazardaki mevcut havayolu şirketleri bilet fiyatlarını düşürmek ve yolculara farklı kabin ve konfor alternatifleri sunmak zorunda kalmışlardı.

ABD Ulaştırma Bakanlığı konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Aleyhte gelen itiraz ve gerekçelere karşın, mevcut kanun ve ikili anlaşmalar çerçevesinde, Norwegian firmasının talebinin reddedilmesinin mümkün olmadığının” altını çizdi.

Bu konunun en ince noktası, ABD’ye uçuş izninin hangi havayolu şirketine verildiği oluyor.

Zira Norwegian her ne kadar ABD’nin bir çok kentine uçabilir durumda olsa da, ikili anlaşmalar çerçevesinde Norveç’in sahip olduğu haklar bunu kısıtlıyor.

Bununla birlikte, iznin Norwegian’ın İrlandalı alt şirketine (Norwegian Air International) verilmesi ve İrlanda’nın bir Avrupa Birliği üyesi olması sebebiyle, söz konusu havayolu şirketi ABD’ye istediği kadar uçuş yapabiliyor.

Şirketin sözcüsü Anders Lindstrom, “bu kararın kendierine ABD’de yeni hat açma imkânı verdiğini ve ilk olarak İrlanda ile ABD arasındaki uçuşları başlatacaklarını” belirtti.

Travelers United adlı tüketici koruma grubunun başkanı Charlie Leocha da, “bu sonuçla birlikte yolcuların daha ucuz biletlere kavuşacağını” vurguladı.

Böylece ABD başkanlık seçimi kampanyası süresince seslendirilen korumacı söylemin yavaşlattığı süreç, serbestlikten yana bir kararla noktalanmış oldu.

Kabin Memurları Derneği (Association of Flight Attendants-CWA) Başkanı Sara Nelson ise bu kararı, “yüzbinlerce havacılık çalışanına yapılmış bir ihanet” olarak yorumladı.

OAG’den Eylül ayında alınan verilere göre, Norwegian’ın Atlantik pazarında gerçekleştirdiği uçuşlar (one-way) bu yıl içerisinde %44 oranında artarak 2.916’a yükseldi.

2014/15 dönemindeki artış ise %34 mertebesinde gerçekleşmişti.

Norwegian’ın Atlantik pazarına girişine itiraz eden ve bu durumun birim gelirlerini negatif yönde etkileyeceğini belirten mevcut havayolu şirketlerinin bu pazardaki yıllık uçuş sayıları ise onbinlerle ifade ediliyor.