Dünyanın en büyük yolu uçağı olan Airbus A380’in geleceğine ilişkin tartışmalar bitmek bilmiyor.

Geçtiğimiz günlerde Paris’te düzenlenen havacılık fuarında, Emirates haricinde neredeyse hiç yeni müşterisi olmayan ve yıllardır sipariş alamayan A380’in güncellenmiş bir versiyonu duyurulmuştu.

A380plus adı verilen uçağın kabin içi tasarımında yapılan bir takım değişikliklerle, dört sınıflı tipik bir yerleşimde 497 olan koltuk kapasitesi 575’e yükseltilmişti.

Bu sayede uçağın kâğıt üzerindeki birim maliyetlerinin azaltılarak yeni sipariş alınması hedefleniyordu.

Tabii artan kapasitenin fayda sağlayabilmesi için bu koltukların doldurulması gerekiyor ve bu iş hiç de sanıldığı kadar kolay olmuyor.

Airbus, A380 geliştirilme aşamasındayken, bu uçak için 1.200 adetlik bir pazar öngörüsünde bulunmuştu. Ancak evdeki hesap çarşıya uymamış ve A380 siparişleri, 300 adedi ancak aşmıştı.

18 havayolu şirketi tarafından verişlmiş olan toplam 319 adet siparişin 142 adedi ise, Dubai merkezli Emirates firmasına ait.

2017 yılının sonundan itibaren, A380’in ilk müşterileri olan Singapore Airlines, Emirates ve Qantas’ın filosundaki süper jumboların 10 yıllık ilk işletme dönemlerinin sona ermeye başlayacak olması, süper jumbo üzerindeki sipariş ve üretim baskısını daha da artıracak gibi görünüyor.

A380’in İkinci El Pazarı Çok Zayıf

A380’in ilk müşterisi olan Singapore Airlines, önümüzdeki Ekim ayında onuncu yılını dolduracak olan uçakların kiralama süresini uzatmayacağını ve bunları iade edeceğini açıklamıştı.

Hatırlanacağı üzere Airbus A380 resmî olarak ilk kez, 2007 yılının Ekim ayında Singapore Airlines filosunda hizmete girmişti.

Singapore Airlines filosunda toplam 19 adet A380 bulunuyor ve filoya dahil olan ilk beş adet uçağa ilişkin 10 senelik kira sözleşmeleri, 2017 yılının Ekim ayı ile 2018’in ortaları arasında sona eriyor.

Ekim 2017 ile Haziran 2018 arasında iade edilmesi planlanan bu uçakların dört adedi, Dr. Peters Group adlı varlık yönetimi şirketinin portföyünde bulunuyor.

Dr. Peters Group’un sahip olduğu toplam A380 sayısı ise dokuz.

Normal şartlarda, bu şekilde iade edilen uçaklar için çok kısa sürede ikinci bir işletmeci bulunabiliyor.

Ancak konu A380 olunca, “normal” kavramından bahsetmek çok da kolay olmuyor. Zira bu kadar yüksek koltuk kapasitesine sahip bir uçağı işletebilecek havayolu şirketi sayısı iki elin parmaklarını geçmiyor.

American, Delta, United gibi dünyanın en büyük havayolu şirketlerinin de ilgi göstermemesi, bu sorunu içinden çıkılamaz bir noktaya sürüklüyor.

Dolayısıyla ikinci el pazarı bir hayli zayıf olan A380’in geleceği hakkında ilginç bir seçenek gündeme geliyor:

İade edilen uçaklar için yeni müşteri aramak yerine, bunları parçalayarak yedek parça olarak kullanmak.

Dr. Peters Group yetkilileri, ikinci el bir A380’in parçalarının yaklaşık 120 milyon USD değere sahip olduğunu belirtiyor.

Bu çerçevede bakıldığında, on yıllık bir A380’i işletmeye devam etmek yerine özellikle motor gibi değerli parçalarını satmak, daha kârlı görünüyor.

Tabii bu senaryo, Airbus için adeta bir kâbus niteliğinde.

Zira böyle bir gelişme A380 projesinin fiilen sona ermesi anlamına gelebilir.

Ayrıca her ne kadar ilk dört uçak parçalandığında ortaya çıkan yedek parçaların toplam değeri 100 milyon USD’yi aşsa da, sonraki uçaklarda bu değerin neredeyse yarı yarıya azalabileceğine dikkat çekiliyor.

A380’in geleceği sadece üretici firma Airbus’ı değil, aynı zamanda bu uçağın en büyük kullanıcısı konumundaki Emirates’i de çok yakından ilgilendiriyor.

Emirates’in CEO’su Tim Clark geçtiğimiz Mayıs ayında yaptığı bir açıklamada, Dubai Havalimanı’nın en fazla 115 adet A380’e hizmet verebilecek kapasitede olduğunu belirtmişti.

Clark, filoda halihazırda 95 adet A380 bulunduğunu ve mevcut filo planlamasına göre 2019 yılının ortasında, 115 sayısına ulaşacaklarını vurgulamıştı.

Tim Clark’ın bu açıklaması, Emirates’in, A380 siparişlerinin tamamını teslim almak istemediği ve daha şimdiden bunun sinyallerini vermeye başladığı şeklinde yorumlanmıştı.

Zira Emirates, uzunca bir süredir A380’lerin yeni motorlarla güncellenen bir versiyonun üretilmesi yönünde talepte bulunuyordu.

Dr. Peters Group yetkilileri tarafından gündeme getirilen “parçalarına ayırarak satma” senaryosu gerçek olursa, halihazırda filosunda 100’e yakın A380 bulunan Emirates de bundan ciddi zarar görecektir.

Emirates’in bu uçakları ikinci el pazarda satamayarak, kullanım süresini 20 yıla kadar çıkartmak zorunda kalabileceği söyleniyor.

Neticede, A380plus’ın Airbus’ın beklediği sipariş hareketliliğini getirmemesi halinde, bu dev uçağın üretiminde yavaş yavaş sona doğru yaklaşılması kaçınılmaz olacaktır.