Almanya’nın ikinci büyük havayolu şirketi airberlin, sürpriz bir kararla iflas başvurusunda bulundu.

Bu gelişme, 2011 yılının Aralık ayından beri şirkete ortak olan ve halihazırda %29 oranında payla en büyük hissedar konumundaki Etihad Airways’te soğuk duş etkisine sebep oldu.

Alman devleti, 150 milyon Euro tutarında geçiş kredisi vererek, airberlin’in operasyonlarının bir süre daha devam etmesini ve bu şirketten bilet satın almış yolcuların mağdur olmamasını sağladı.

Son 10 yıldır istikrarlı bir biçimde zarar eden ve 2016 yılında zararı 780 milyon Euro’ya ulaşan airberlin, Etihad Airways’in inorganik büyüme stratejisinin en önemli hamlelerinden bir tanesi niteliğindeydi.

Ancak şirketi yeniden yapılandırıp kâra geçirmeye yönelik olarak yıllardan beridir yapılan tüm girişimler sonuçsuz kalmıştı.

İflas kararında, Etihad Airways’in airberlin’e artık mâlî destek vermeyeceğini açıklamış olmasının da payı büyük.

Konu hakkında bir basın duyurusu yayımlayan şirket, en son geçtiğimiz Nisan ayında airberlin’e 250 milyon Euro tutarında ilave kaynak aktarımı yapıldığını ancak arzu edilen iyileşmenin bir türlü sağlanamadığı ve bundan böyle airberlin’e yeni bir mâlî destekte bulunulmasının mümkün olmadığını bildirdi.

Etihad daha önce de, Alitalia’ya verdiği desteği kestiğini bildirmiş; bunun hemen ardından Alitalia iflas başvurusunda bulunmuştu.

airberlin iflas için başvuru yaptığını duyurduğunda, ilk ilgilenen Lufthansa oldu.

Lufthansa, ilgili devlet kurumlarıyla, airberlin’in geleceği hakkında görüşmelerde bulunacağını belirtti.

Hatırlanacağı üzere, 2016 yılının Eylül ayı içerisinde Air Berlin tarafından yapılan açıklamada, şirket filosunun yarı yarıya küçültülerek, 150 uçaktan 75 uçağa inileceği belirtilmişti.

İşin en ilgi çekici yanı, açığa çıkan 75 uçağın 40 adedinin, Air Berlin’in yıllardır sert bir şekilde rekabet etmekte olduğu Lufthansa’ya “wet-lease” şeklinde kiralanacak oluşuydu.

Lufthansa bu uçakları, düşük maliyetli markası Eurowings bünyesinde kullanacağını açıklamıştı.

Lufthansa, airberlin’den toplam 38 uçak kiralarken, bunların 33 tanesinin Eurowings, beş tanesinin ise Austrian Airlines filosunda hizmet vermesi planlanmıştı.

Bu noktada, airberlin’in ikinci büyük hissedarının, %12 oranıyla ESAS Holding olduğunu hemen belirtelim. Bilindiği üzere ESAS Holding aynı zamanda ülkemizde de Pegasus Havayolları’nın sahibi.

Etihad’ın Büyüme Hamlesi Geri Tepti

Etihad’ın 2011 yılında başlattığı büyüme hamlesi, geçtiğimiz yılın sonlarından itibaren bir duraklama dönemine girmişti.

Şirketin bu stratejik plan çerçevesinde hisse alımı ve sonrasındaki yatırımlar için şu âna kadar 4 milyar USD harcama yaptığı hesaplanıyor.

Önce İtalya’nın bayrak taşıyıcı şirketi Alitalia, bugün de airberlin’in iflas noktasına gelmesi, Etihad’ın stratejisi için tam manasıyla bir sükut-u hayal olarak değerlendiriliyor.

Zaten Etihad tarafından yapılan bir açıklamada, ortak olunan şirketlerin bazılarının iş modellerinin yeniden yapılandırılmasında, hiç beklenmeyen zorluklarla karşılaşıldığına dikkat çekilmişti.

Kuruluşundan beri Etihad’ın başında olan James Hogan ise bu yılın başında yaptığı bir açıklama ile, 1 Temmuz 2017 tarihi itibarıyla görevini bırakacağını açıklamıştı.

Aynı tarihlerde kamuoyu ile paylaşılan bir başka kararda, Etihad’ın özellikle Avrupa’daki yatırımlarını gözden geçireceği vurgulanıyordu.

Abu Dabi merkezli Etihad’ın, Dubai merkezli Emirates’ten 18, Doha merkezli Qatar Airways’ten ise 9 yıl sonra bu yarışa girdiğini belirtmekte fayda var.

Şirket belki de bu yüzden son derece agresif bir büyüme hamlesine girişmişti.

Neticede açıkça söylemek gerekirse, Etihad Airways son derece kritik bir karar aşamasına gelmiş durumda.

Ciddi bir biçimde para kaybeden ortaklıklara devam ederek söz konusu şirketleri yeniden yapılandırmak veya bu gibi işbirliklerinden çekilerek tamamen kendi ana şirketine odaklanmak.

Her ne kadar bire bir aynı olmasa da, Swiss Air’in 1990’lı yıllarda sürdürdüğü “hunting” politikasının ne şekilde sonuçlandığını bilenler, Etihad’ın zor ve can yakıcı kararlar almasının mecburî olduğunu belirtiyor.