Günümüzde küreselleşmenin en önde gelen itici gücü nedir diye sorulsa; birincisi internet, ikincisi ise sivil havayolu sektörü diye cevap verebiliriz.
Bununla birlikte, internet ne kadar özgürse, havayolu sektörü de aynı oranda kurallarla adeta sıkı sıkıya bağlanmıştır.
Temeli 1944 yılındaki Şikago Anlaşması’na dayanan uluslararası havacılık kuralları, ülkeler arasındaki uçuşları son derece katı bir biçimde izinlere tâbî hale getirmiştir.
Bu yüzden, iki farklı ülke arasında tarifeli sefer yapılabilmesi için öncelikle söz konusu ülkeler arasında bir hava ulaştırma anlaşmasının imzalanarak, bu iki ülkeye ait havayolu şirketlerinin haftada toplam kaç uçuş gerçekleştirebileceğinin karara bağlanması gerekmektedir.
Örnek vermek gerekirse; Türkiye ile Çin arasındaki hava ulaştırma anlaşması, tarafların her birine haftada 21 uçuş hakkı vermektedir. Bundan daha fazlası için, anlaşmanın ilgili maddesinin güncellenmesi şarttır.
Hava ulaştırma anlaşmalarına zaman zaman iki ülke arasında pazara arz edilebilecek toplam koltuk kapasitesi de eklenebiliyor.
Hindistan ve Japonya, “Açık Semalar” Anlaşması İmzaladı
Bazı ülkeler ise bu kısıtlamalardan kurtulmak amacıyla “açık semalar” (open skies) adı verilen anlaşmalara imza atabiliyor.
Açık semalar anlaşması sonucunda, imza sahibi ülkeler arasındaki uçuş kısıtlamaları tamamen kaldırılabiliyor.
Geçtiğimiz günlerde işte böyle bir anlaşma Hindistan ve Japonya arasında parafe edildi.
Hindistan başbakanı Narendra Modi ve Japonya başbakanı Shinzo Abe’nin katılımıyla düzenen törende resmiyet kazanan anlaşma ile birlikte Hindistan ve Japonya arasındaki uçuş sayısı ve koltuk kapasitesi tamamen serbest bırakıldı.
Bununla birlikte, seferlerin hangi havayolu şirketleri tarafından yapılabileceği ve hangi şehirlere sefer düzenlenebileceği, yine anlaşma dahilinde belirlenmiş durumda.
Uçuşlar Japonya’dan All Nippon Airways ve Japan Airlines, Hindistan’dan ise Air India ve Jet Airways tarafından icra edilebilecek.
Japon havayolu şirketleri Hindistan’da Delhi, Mumbai, Chennai, Kalküta, Haydarabad ve Bengaluru kentlerine uçabilecek.
Hindistan devletinin millî sivil havacılık politikasına göre hükümet, Güney Asya Bölgesel İşbirliği Teşkilâtı (SAARC) üyesi devletlerle (Afganistan, Bangladeş, Butan, Hindistan, Maldivler, Nepal, Pakistan ve Sri Lanka) veya Hindistan’dan 5.000 km ve ötesinde bulunan ülkelerle açık semalar anlaşması imzalayabiliyor.
Hindistan hükümeti bu çerçevede geçtiğimiz yıl Çekya, Finlandiya, Guyana, İspanya, Jamaika, Sri Lanka ve Yunanistan ile açık semalar anlaşması imzalamıştı. Hindistan’ın ayrıca ABD ile 2005 yılından bu yana açık semalar anlaşması bulunuyor.
Bu noktada, Japan Airlines’ın, Hindistan iç hat pazarında hızla gelişmekte olan Vistara ile başta codeshare uçuşlar olmak üzere yakın işbirliği yapılmasına yönünde mutabakata vardığını da hemen belirtelim.
Türkiye ile Hindistan arasındaki mevcut hava ulaştırma anlaşması ülke başına haftalık sadece 14 uçuşa izin veriyor.
Halihazırda Türkiye tarafında Türk Hava Yolları bu 14 hakkın tamamını kullanırken, Hindistan’dan ülkemize sefer yapan havayolu şirketi bulunmuyor.
Yukarıdaki haritada da görüldüğü üzere Türkiye’nin Hindistan’a olan uzaklığının 5.000 km’den daha az olması, açık semalar anlaşması imzalanmasını kolaylaştırması muhtemel bir etkeni de devre dışı bırakıyor.
Zira Hindistan millî sivil havacılık politikası, yukarıdaki kapsama girmeyen ülkelerin uçuş haklarını artırmak için öncelikle, söz konusu olan pazarda Hindistan’a ait bulunan uçuş haklarının %80 oranında kullanılmasını şart koşuyor.
Ülkemiz için henüz bu durum geçerli olmadığından, haftalık 14 olan uçuş sayısında yakın bir gelecekte bir değişiklik beklenmiyor.