Düşük maliyetli taşıyıcılar (Low-cost carriers) dendiğinde filo yapısı bakımından akla ilk olarak “dar gövdeli” uçaklar gelir.
Mesela Ryanair ve Southwest’in yüzlerce uçaklık filolarının tamamı Boeing 737’lerden, easyJet’inki ise Airbus A320 ailesindeki uçaklardan oluşmakta.
Düşük maliyetli taşıyıcıların filolarındaki geniş gövdeli uçak oranı sadece %3.
Bununla birlikte, düşük maliyetli taşıyıcıların özellikle son yıllarda uzun menzilli uçuşlara başlaması, bu tür havayolu şirketlerinin filolarında geniş gövdeli uçakların da kullanılmasının önünü açtı.
CAPA’da yayımlanan bir analizde, düşük maliyetli taşıyıcıların geniş gövdeli uçakları ele alındı.
Mevcut Geniş Gövde Filosu
Günümüz itibarıyla dünya genelinde 22 farklı düşük maliyetli taşıyıcı, toplam 167 adet geniş gövdeli uçak kullanmakta.
Bunların 17 tanesi Asya-Pasifik ve Avrupa bölgesinde faaliyet gösteriyor.
Bu şirketlerin altı tanesinin filosu tamamen geniş gövdeli uçaklardan oluşuyor. (AirAsia X, Thai AirAsia X, Indonesia AirAsia X, NokScoot, Air Leisure, French Blue)
Asya-Pasifik’te kullanılan geniş göveli uçak sayısı 87. Avrupa 41 ve Amerika 35 uçakla, Asya-Pasifik’i takip ediyor.
Air Canada Rouge, filosunda en fazla geniş gövdeli uçak bulunan düşük maliyetli olurken, onu, AirAsia X ve Norwegian takip ediyor.
Airbus A330 ve Boeing 787, en fazla tercih edilen geniş gövdeli uçak tipleri olmuş. 83 adet A330 ve 47 adet Boeing 787, düşük maliyetli taşıyıcıların filolarında hizmet veriyor.
Air Canada Rouge’un filosunda 24 adet Boeing 767-300ER tipi uçak bulunuyor. AirAsia X, 22 adet Airbus A330-300 ve Norwegian, 21 adet Boeing 787 tipi geni gövdeli uçakla ikinci ve üçüncü sırada yer alıyor.
Scoot (15 adet Boeing 787) ve Jetstar (11 adet Boeing 787), geniş gövde filolarıyla dikkat çeken diğer şirketler.
Bu noktada, düşük maliyetliler tarafından kullanılan geniş gövdeli uçak sayısının 2015 yılı sonunda 115 adede, 2016 sonunda 136’ya, 2017 sonunda da 167’ye ulaştığına hemen dikkat çekelim.
Geniş Gövde Siparişleri
AirAsia X tarafından 2014 yılının sonunda verilen 55 adetlik Airbus A330neo siparişi, o tarihte sektörde büyük ses getirmişti.
Bu siparişteki uçak sayısı daha sonra 66’y yükselmişti.
AirAsia X’in bunun yanı sıra, 10 adet Airbus A350-900 siparişi de bulunuyor.
38 adet Boeing 787-9 siparişiyle Norwegian, dikkat çeken bir diğer düşük maliyetli.
Kanadalı WestJet, 10 adet Boeing 787-9 siparişiyle üçüncü sırada yer alıyor.
Düşük maliyetli taşıyıcı iş modelinin uzun menzilli pazarlarda istikrarlı bir başarıya ulaşması halinde, önümüzdeki yıllarda bu tür şirketlerin daha fazla geniş gövdeli uçak siparişi verdiğini görmek bizi şaşırtmayacaktır.
Yeni nesil motorların kullanıldığı A330neo ve Boeing 787, özellikle fiyat/performans açısından bakıldığında öncelikle tercih edilen uçak tipleri olacaktır.
Bir başka yeni nesil uçak olan Airbus A350’nin, düşük maliyetli taşıyıcılar için biraz pahalı kaldığı söylenebilir.