ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu, Kanadalı uçak üreticisi Bombardier ile ABD’li uçak üreticisi Boeing arasındaki anlaşmazlıkta, Bombardier lehine karar verdi.
Oybirliği ile alınan karara (4-0) göre Bombardier, CSeries modeli uçaklarını ABD’de, ağrı vergi yükü olmaksızın satabilecek.
Bombardier firması 2017 yılının Ekim ayında ABD ile çok ciddi bir ticarî sorun yaşamıştı.
Sorunun kaynağında, Delta Air Lines’ın vermiş olduğu 75 adetlik CS100 siparişi yatıyordu.
Boeing’in şikayeti üzerine başlatılan soruşturmanın ardından, ABD’ye ihraç edilecek olan CSeries modeli uçaklara %80 oranında ilave vergi getirilmişti.
Zira Boeing, Bombardier’nin CSeries modeli uçaklar için havayolu şirketlerine vermiş olduğu fiyat tekliflerinin anormal derecede düşük olduğunu iddia etmişti.
Bunun yanı sıra, %80 oranındaki ilave verginin öncesinde, Bombardier CSeries için uygulanmasına karar verilen %220 oranında bir başka vergi daha bulunuyordu.
Öte yandan, Boeing’in komisyonun gerekçeli kararını beklediği ve bunun ardından karara itiraz edebileceği de gelen haberler arasında.
ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu’nun kararı sonrasında Bombardier, aynı segmentteki en önemli rakibi Embraer karşısında daha kuvvetli bir biçimde durabileceği belirtiliyor.
Embraer’in yakın zamanda hizmete sokmayı hedeflediği E190-E2 modeli uçakları, Bombardier’nin CSeries modelinin rakibi konumunda bulunuyor.
Bombardier CSeries, Airbus’a Satılmıştı
Avrupalı uçak üreticisi Airbus, 2017 yılının Ekim ayında, Kanadalı uçak ve tren üreticisi Bombardier tarafından geliştirilmiş olan CSeries uçak üretim programını satın almıştı.
Airbus, tam adı CSeries Aircraft Limited Partnership olan şirketin %50,01 oranındaki hissesinin sahibi oldu. Buna karşılık şirketin %31 oranındaki bölümü yine Bombardier’nin portföyünde bulunacak.
Bu gelişmeyle birlikte Bombardier, şu ana kadar 6 milyar USD harcama yaptığı CSeries programının kontrolünü kaybederken, çok ciddi bir finansman ve satış ağı desteğini elde etmişti.
Özellikle Airbus’ın oldukça kuvvetli olduğu, buna karşı Bombardier’nin pek varlık gösteremediği Asya pazarı için bu anlaşmanın fayda sağlayabileceği belirtiliyordu.
CSeries programı dahilinde geliştirilen uçakların son 18 ay içerisinde hiç yeni sipariş alamadığı düşünüldüğünde, programın geleceği açısından söz konusu anlaşmanın ne denli kritik olduğu daha iyi anlaşılabilir.
Airbus COO’su Fabrice Bregier yaptığı açıklamada, bir kaç yüz milyon USD ilave yatırım yaparak, Alabama’daki tesislerine ikinci bir üretim hattı kurabileceklerini belirtmişti.
Bu sayede, burada üretilen uçaklara “Made in US” damgası vurmak mümkün olacak ve ABD’nin ilgili kurumlarıyla yaşanan ticarî sorun büyük oranda çözülecek.
Airbus teknolojisi ve bilgi birikiminin de programa dahil edilmesiyle birlikte, ABD’de üretilecek CSeries tipi uçakların maliyetinin düşeceği ve Boeing’in şikayetinin dayanağının ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Bombardier’nin, Delta’nın yanı sıra JetBlue firması ile de bir süredir yeni siparişler için görüşmeler yaptığı düşünüldüğünde, ABD içerisinde üretim yapmanın CSeries için gerçekten de bir can simidi olabileceği söylenebilir.
CSeries ailesinin 108 koltuk kapasiteli küçük modeli CS100’ün liste satış fiyatı 79,5 milyon USD. 160 koltuk kapasiteli CS300’ün liste fiyatı ise 89,5 milyon USD mertebesinde bulunuyor.
Fabrice Bregier, rekabetçi bir fiyat ve agresif bir satış politikası ile, bu segmentteki pazarın yarısını (3.000 uçak) bile hedefleyebileceklerini belirtiyor.