Hindistan’ın nüfusu 1,3 milyar.
Çok yakın bir gelecekte Çin’i geride bırakarak, dünyanın en kalabalık ülkesi olması bekleniyor.
Hindistan’ın yüzölçümü ise 3,3 milyon km². Bu açıdan bakıldığında, dünyanın beşinci büyük ülkesi.
Gerek nüfus ve gerekse yüzölçümü bakımından bu kadar büyük olmasına karşın, Hindistan’ın havayolu sektörünün, ülke ihtiyaçlarına cevap verebilecek noktada olduğunu söylemek pek kolay değil.
Zaten Hindistanlı havayollarının bir çoğunun zarar ediyor olması, ülke havacılığındaki sıkıntının bir göstergesi sayılabilir.
Geçtiğimiz Ağustos ayında Hindistan’da kulaktan kulağa yayılan bir dedikodu, Jet Airways’in yakın sektöre veda edeceği ve bu yüzden bu şirketten bilet satın alınmaması yönündeydi.
Yılın ikinci çeyreğinde 189 milyon USD zarar eden şirket, içerisine düştüğü nakit sıkıntısını aşmak için, sermaye artırımına gitmeyi planlıyordu.
Bilenler bilir; özellikle nakit para çevriminin oldukça yüksek olduğu havayolu sektöründe böyle bir sıkıntı, ani iflaslara yol açabiliyor.
Aynı çeyrek için zarar açıklayan Hindistanlı bir diğer şirket ise SpiceJet’ti. Ülkenin dördüncü büyük havayolu olan SpiceJet, söz konusu üç aylık dönemde 5 milyon USD kaybetti.
Hindistan’ın en kârlı havayolu şirketi olarak bilinen ve %40 civarındaki pazar payıyla bu açıdan Hindistan’ın en büyük havayolu konumunda bulunan IndiGo‘nun Nisan – Haziran dönemindeki kârı ise geçen yılın aynı dönemine nispeten %97 oranında azaldı.
Bunların yanı sıra hükûmet geçen Haziran ayında, yıllardır elinden çıkarmaya çalıştığı bayrak taşıyıcı havayolu Air India’nın özelleştirme sürecini iptal etmişti. Zira yaklaşık 8 milyar USD borcu bulunan ve son 10 yıldır sürekli zarar eden Air India’ya hiç kimse tâlip olmamıştı.
Sivil havacılık sektörü tüm dünya genelinde kârlılık anlamında adeta altın günlerini yaşarken, Hindistanlı şirketlerin 2018 yılını 1,9 milyar USD zararla kapatabileceği iddia ediliyor.
Oysa Hindistan iç hat pazarı RPK bazında son bir yılda %18 oranında büyümüş durumda.
2025 yılına gelindiğinde Çin ve ABD’nin ardından dünyanın üçüncü büyük havayolu pazarı olacağı tahmin edilen bir ülkedeki havayollarının zarar etmesi hiç de normal değil.
Hele ki nüfus ve yüzölçümü büyüklüğü düşünüldüğünde…
Bu durumun temelinde 3-4 farklı sebep yatıyor.
Öncelikle, Hindistanlı havayolları, maliyetleri arttığında bunu bilet fiyatlarına kolayca yansıtamıyor.
Zira tarihten gelen bir alışkanlık olarak halk, uçak biletleri pahalılaştığında hemen tren seyahatine geçiş yapıyor.
Şirketleri olumsuz yönde etkileyen diğer bir unsur, hedging mekanizmasının sektörde pek yaygınlaşmaması. Bu yüzden, son bir yılda olduğu üzere akaryakıt fiyatlarındaki artışlar, Hindistanlı havayollarının maliyetlerine bire bir yansıyor.
Hindistan hükûmetinin uçak yakıtından tahsil ettiği verginin yüksekliği ve bazı iç hat noktalarındaki arz edilen kapasite fazlası, Hindistanlı şirketleri zorlayan diğer etkenler olarak öne çıkıyor.