2016 yılının Haziran ayında yapılan bir referandumda İngiliz halkı Brexit, yani Büyük Britanya’nın Avrupa Birliği’nden (AB) çıkışı yönünde oy kullanmıştı.
O günlerde sıcağı sıcağına kaleme aldığımız bir yazıda, Brexit’in Avrupa havacılığında doğurması muhtemel sonuçları ele almıştık.
Ryanair ve easyJet’in yanı sıra, International Airlines Group (IAG) çatısı altındaki havayolları, Brexit’ten etkilenecek şirketler arasında yer alıyordu.
IAG şirket olarak Madrid (İspanya) tescilli bir kurum. Genel yönetim merkezi ise Londra’da.
IAG’nin bünyesinde British Airways (İngiliz), Iberia (İspanyol), Vueling (İspanyol) ve Aer Lingus (İrlandalı) firmaları bulunuyor.
Bugüne kadar AB içerisinde bir arada faaliyet gösteren IAG’nin ve söz konusu havayolu şirketlerinin bundan sonra ne şekilde yönetileceği henüz netlik kazanmış değil.
İngiltere şu an AB havayolu pazarı içerisinde olduğundan, birlik üyesi herhangi bir ülkenin havayolu şirketleri buradaki havalimanlarına serbestçe uçuş yapabiliyor.
Bunun tam tersi, İngiltere tescilli şirketler için de geçerli.
Ama Brexit sonrasında bu durum değişecek ve İngiltere, AB ile ayrı bir ikili hava ulaştırma anlaşması yapmak zorunda kalacak.
Halihazırda İngiltere’deki havalimanları Avrupa Birliği açısından bir iç hat uçuşu statüsündeyken, Brexit sonrasında bu durum değişecek ve dış hat gibi değerlendirilmeye başlanacak.
İngiltere Başbakanı Theresa May, 29 Mart 2017 tarihinde Brexit sürecini resmen başlatırken, sürecin yaklaşık olarak iki yılda tamamlanması öngörülmüştü.
Yani diğer bir çok konuda olduğu gibi, AB ile İngiltere arasında havayolu sektörüne ilişkin düzenlemelerin yapılması için sadece beş ay bulunuyor ve bu iş için bu sürenin yeterli olması mümkün görünmüyor.
Taraflar arasındaki süreç “No Deal Brexit” olarak adlandırılan yönde ilerlerken, IAG yönetimi çoktan harekete geçmiş durumda.
Şirket, İspanyol hükûmeti ile temas kurarak, 29 Mart 2019 tarihi sonrasında, şirketin “Avrupalı” olma hüviyetini kaybetmemesi amacıyla gerekli adımları atmaya çalışıyor.
Avrupalı hüviyetini koruyabilmesi için IAG’nin en az %50 oranındaki hissesinin mülkiyetinin, AB üyesi devletlerin vatandaşlarına ve/veya kurumlarını ait olması gerekiyor.
Bir başka deyişle, Brexit sonrasında, IAG’deki British Airways hisseleri, “Avrupalı” sayılmayacak.
Bununla birlikte, IAG yönetimi, İngiltere ve AB’nin Brexit konusunda bir anlaşmaya varamamaları durumunda dahi, havacılığına ilişkin gerekli mutabakatın sağlanacağına ve sektörle ilgili herhangi bir sorun yaşanmayağına inanıyor.
29 Mart 2019 tarihi geldiğinde bakalım Avrupa havacılığında durum ne olacak?