Son yıllarda zorlu bir sürecin içinden geçen Etihad Airways, zarar etmeye devam ediyor.
Etihad, 2018 yılında yaklaşık 1,3 milyar USD zarar etti.
Böylece şirketin son üç yıldaki zararı toplam 4,8 milyar USD’yi buldu.
Bununla birlikte, şirketin CEO’su Tony Douglas yaptığı açıklamada, maliyetlerin düşürülmesi ve nakit akışının iyileştirilmesi yönünde olumlu adımlar attıklarını belirtti.
Etihad, 2017 yılını 1,5 milyar USD zararla kapatmıştı.
Abu Dabi merkezli havayolunun önümüzdeki yıllarda nasıl bir performans göstereceği merakla bekleniyor.
Uçak Siparişleri İptal
Geçtiğimiz Şubat ayı ortalarında Etihad Airways, Airbus’a 2013 yılında vermiş olduğu siparişin büyük bir bölümünü iptal etmişti.
2013 yılındaki 40 adetlik A350-900 ve 22 adetlik A350-1000 siparişindeki A350-900’lerin tamamı ve iki adet A350-1000 siparişi iptal edilmişti.
Etihad sadece, 20 adet A350-1000 tipi uçakla yoluna devam etme kararı almıştı.
Zarar Eden Hatlar Kapatılıyor
Etihad Airways, sürdürmekte olduğu yeniden yapılanma programı çerçevesinde uçuş ağı ile ilgili düzenlemeler de yapıyor.
Bu çerçevede, zarar eden hatlar kapatılıyor.
Sadece 2018 yılında, aralarında Tahran, Dallas/Fort Worth, Perth ve Ho Chi Minh City gibi noktaların da bulunduğu dokuz hattaki uçuşlara son verildi.
2017 yılında 18,6 milyon olan yolcu sayısı, 2018’de 17,8 milyona geriledi. Bununla birlikte şirketin toplam cirosu 5 milyar USD mertebesinde sabit kaldı.
Strateji Değişikliği
Etihad Airways, bölgedeki rakipleri Emirates ve Qatar Airways’e nispeten sektöre daha geç adım attığından, aradaki farkı hızlı bir biçimde kapatmak amacıyla rakiplerinden farklı bir yol izledi. (Emirates’ten 18, Doha merkezli Qatar Airways’ten ise 9 yıl sonra)
Etihad, inorganik büyüme yoluna giderek, bir bakıma kendi havayolu ittifakının temellerini attı.
Kısa bir zaman zarfında gerçekleştirdiği hisse satın alımlarıyla büyüyen şirket; Alitalia, Jet Airways, Air Berlin, Air Serbia, Air Seychelles, Darwin Airlines (Etihad Regional) ve Virgin Australia’ya ortak oldu.
Bu şirketleri Etihad Airways Partners çatısı altında bir araya getiren Etihad, 2005 yılında sadece 1 milyon yolcuya hizmet verirken, hızla büyüyerek, 2016 yılında 18,5 milyon yolcuya ulaştı.
Ancak evdeki hesap çarşıya uymadı.
Etihad’ın 2011 yılında başlattığı büyüme hamlesi, 2016 yılının sonlarından itibaren bir duraklama dönemine girdi.
Şirket, izlediği stratejik plan çerçevesinde yaptığı hisse alımı ve sonrasındaki yatırımlar için yaklaşık 4 milyar USD harcama gerçekleştirirken, sürekli bir biçimde zarar etmeye başlamıştı.
Bu işin bu şekilde gitmeyeceği anlaşılınca Etihad, stratejisini değiştirerek küçülmeye başladı.
Etihad’ın portföyündeki havayollarından önce Alitalia yeniden iflas koruma sürecine girmiş, ardından ise Air Berlin sektöre tamamen veda etmişti.
Bu gelişmeleri, Etihad’ın, Darwin Airlines’taki hisselerini satışı takip etmişti.
Etihad Group bünyesindeki küçük havayolu şirketleri Air Seychelles ve Air Serbia da gidişattan etkilenerek, küçülme yönünde adımlar atmaya başlamışlardı.
Air Serbia ile beş yıllık bir yatırım ve yönetim anlaşması imzalamış olan Etihad Airways’in, 1 Ocak 2019 tarihinde sona erecek bu anlaşmayı uzatmayabileceği iddia ediliyordu.
Tüm bu sıkıntılı gelişmelerin neticesinde, kuruluşundan beri Etihad’ın başında olan James Hogan, 1 Temmuz 2017 tarihi itibarıyla görevini bırakmış; onun yerine, daha önce Abu Dabi Havalimanı’nın CEO’su olarak da görev yapan İngiliz Tony Douglas getirilmişti.
2018 yılının Ocak ayında göreve başlayan Etihad Airways Group CEO’su Tony Douglas tarafından yapılan açıklamada, şirketin daha “rasyonel” bir biçimde hareket edeceği ve ticarî açıdan verimsiz olan hatların kapatılmasından kaçınılmayacağı vurgulandı.
Bu çerçevede, Abu Dabi’nin Dubai’ye benzer bir küresel aktarma noktası olması hedefinden vazgeçildi.
Şirketin bunun yerine, öncelikli hedefi kârlılık olan ve daha ziyade noktadan noktaya (point to point) uçuşlara odaklanan, orta büyüklükte bir havayoluna dönüştürülmesine karar verildi.
İştiraki olan şirketlerle Etihad Airways Partners çatısı altında bir ittifak yapısı kurduğundan, Star Alliance üyesi havayollarının genelde işbirliği yapmaktan kaçındığı Etihad ayrıca, önümüzdeki dönemde söz konusu şirketlerle codeshare anlaşmaları imzalamayı amaçlıyor.
Şirketin stratejisinde böylesine radikal bir değişiklik kararı alınınca, gelecek yıllar için verilmiş olan uçak siparişlerinin iptali, işten çıkarma, hat kapama gibi konular da beraberinde gündeme gelmişti.
Her ne kadar durum bire bir aynı olmasa da Swiss Air’in 1990’lı yıllarda sürdürdüğü “hunting” politikasının ne şekilde sonuçlandığını bilenler, Etihad’ın yeniden yapılanma sürecinin ne şekilde sonuçlanacağını merakla takip ediyor.