Ryanair CEO’su Michael O’Leary, Avrupa’daki havayollarının beş grupta toplanacağını iddia etti.
Michael O’Leary, eski kıtadaki havayollarının kaçınılmaz ve amansız bir biçimde konsolide olacağını belirterek, gelecek yıllarda bu pazarın %80 oranındaki bölümünün Lufthansa Group, Air France-KLM, IAG, easyjet ve Ryanair tarafından kontrol edileceğini söyledi.
O’Leary, pazardaki yoğunlaşmanın önümüzdeki yıllarda Norwegian ve TAP Portugal’ın IAG, Wizz Air’in Lufthansa Group ve Alitalia’nın Air France-KLM tarafından satın alınmasıyla devam edeceğini öne sürdü.
Bunların yanı sıra, zayıf havayollarının iflas ederek sektörden çekilmeye devam edecekleri de Ryanair CEO’sunun öngörüleri arasında.
2017 yılında Airberlin ve Monarch Airlines’ın iflası ile başlayan süreç, flybmi (İngiltere), Cello Aviation (İngiltere), Germania (Almanya), Azurair (Almanya), Primera Air (Danimarka/Letonda), SkyWork (İsviçre), Cobalt Air (Güney Kıbrıs) ve Small Planet Airlines (Litvanya) adlı şirketlerle devam etmişti.
Thomas Cook Group bünyesindeki havayollarının da satışa çıkarılmış olduğunu hemen ekleyelim.
Yani bir yandan şirket birleşmeleri, diğer yandan iflaslar, pazarın sıkılaşmasını sağlayacak.
Avrupa havacılığının bu açıdan ABD’yi takip ettiği söylenebilir.
Yıllarca muazzam seviyelerde zarar eden Amerikalı havayolları, 2007 yılından itibaren son derece hızlı bir konsolidasyon sürecine girmiş bugünkü sağlam ve kârlı yapısına dönüşmüştü.
Sivil havacılığın son 40-50 senesine baktığımızda Avrupa’nın bir çok açıdan ABD’yi takip ettiği görülebilir.
Gelgelim günümüzde Avrupa pazarı çok parçalı yapısıyla Kuzey Amerika’dan ciddi bir biçimde ayrılıyor.
ABD’nin en büyük ilk dört havayolu, pazarın %65’ine hâkimken, Avrupa’da bu oran %37 mertebesinde kalıyor.
Tabii bunda, Türk Hava Yolları ve Aeroflot’un etkisi de büyük.
Bu iki önemli şirket, Avrupalı rakipleriyle dişe diş rekabet ediyor ve pazara ciddi bir miktarda koltuk arz ediyor.
CAPA tarafından hazırlanan bir grafikte bu durum açık bir biçimde görülüyor.
Son beş senelik gelişime baktığımızda ise Avrupa’daki konsolidasyon sürecinin bir hayli yavaş seyrettiği görülüyor.
Avrupa’daki ilk beş havayolu grubunun pazar payı 2015 yılında %44,3 seviyesindeyken, 2019 yılında bu oran sadece %47’ye yükselmiş durumda.
Michael O’Leary’nin yazımızın başında bahsettiği şirket birleşmeleri bugün gerçekleşse bile, bu oran ancak %56’ya yükseliyor.
Dolayısıyla, başarılı yöneticinin iddia ettiği %80 oranına nasıl ulaşılacağı şu an için bilinmezliğini koruyor.
Neticede, Avrupa’da şu an için çok parçalı bir yapıya sahip olan sektörün özellikle 2020’li yılların ilk yarısında ciddi bir dönüşüm sürecinden geçeceği söylenebilir.
Ancak O’Leary’nin tahmininin gerçekleşebilmesi için Avrupa’da daha büyük şirket birleşmeleri olması gerekiyor.