Havayolu 101’de inşaat sürecini yakından takip ettiğimiz Pekin Daxing Havalimanı, 25 Eylül 2019 tarihinde resmen açılmıştı.
Daxing Havalimanı, bu büyüklükte olup da boş bir arazi üzerinden sıfırdan inşa edilen son havalimanı niteliğini taşıyor.
Daha uzunca bir süre de bu ünvanını kaybetmeyecek gibi görünüyor.
Zira dünya genelinde, yolcu kapasitesi 100 milyon ve üzerinde olacak herhangi bir havalimanı projesi bulunmuyor.
Tamamlandığında 240 milyon yolcu/yıl kapasitesine sahip olacağı iddia edilen Dubai El Maktum Havalimanı projesinin askıya alındığını ve bu tesisin belirtilen büyüklüğe en iyimser tahminle 2030’lu yıllarda ulaşacağını da hemen hatırlatalım.
Şimdi gelin hep birlikte, Pekin Daxing Havalimanı’nın öne çıkan özelliklerine hep birlikte bir bakalım.
İlk olarak vurgulamamız gereken husus, Daxing Havalimanı’nın Pekin’in ikinci havalimanı olarak hizmet verecek olması.
Yani Daxing Havalimanı hizmete girdiğinde, mevcut Pekin Başkent Havalimanı kapatılmadı.
Her iki havalimanı daha uzun yıllar boyunca Pekin ve çevresine beraberce hizmet verecek şekilde tasarlandı.
Havalimanının IATA kodu PKX, ICAO kodu ise ZBAD.
Daxing Havalimanı, Pekin kent merkezinin 46 km kadar güneyinde bulunuyor.
Daxing Havalimanı tam bir ulaşım merkezi olacak şekilde planlanmış.
“5+2” ulaşım ağı olarak tanımlanan plan, kuzey-güney doğrultusunda beş, batı-doğu doğrultusunda ise iki hattın, Daxing Havalimanı’ndan geçmesini öngörüyor.
Bu çerçevede, Pekin, Tianjin ve Hebei şehirlerinin oluşturduğu bölgeyi kendi içerisinde birbirine bağlayan standart tren yolu, hızlı tren hattı ve metro hattı, Daxing Havalimanı terminalinin altından geçecek.
Aslında deprem riskine karşı terminalin temeline yerleştirilen 1.152 adet sismik izolatör, buradan 250 km hızla geçecek hızlı trenlerin sebep olacağı titreşimin emilmesine de yardımcı olacak.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 25 Eylül günü yapılan açılış töreni için havalimanına, metroyu (Daxing Airport Express) kullanarak gitmişti.
41,4 km uzunluğundaki metro hattındaki trenler makinist olmaksızın işletilebiliyor, saatte 160 km hıza çıkabiliyor ve tek seferde 448 yolcu taşıyabiliyor.
06:00 – 22:30 saatleri arasında hizmet veren hatta her 8 – 10 dakikada bir sefer yapılacak ve toplam seyahat 19 dakika sürecek.
Söz konusu demiryolu hatları ve bunlara bağlı istasyonlar için terminalin hemen giriş bölgesine iki ayrı kat inşa edilmiş. Bu iş için yapılan merkezî ulaşım istasyonunun toplam kullanım alanı ise 80.000 m².
Bu istasyonda inen yolcular isterlerse, daha terminale girmeden check-in işlemlerini burada yapabilecek.
Metronun yanı sıra, Daxing Havalimanı’ndan geçecek olan şehirler arası hızlı tren hattının da havalimanı ile kent merkezi arasındaki bölümü hizmete girdi. Hattın geri kalan kısmının 2020 yılı sonuna kadar tamamlanacağı söyleniyor.
Havalimanın toplam 18 km² büyüklüğünde bir arazi üzerine kuruldu.
Zaha Hadid Architects mimarlık ofisi ve ADP Ingeniérie firması tarafından tasarlanan ve bir deniz yıldızını andıran terminal binasının oturma alanı (footprint) 313.000 m²; toplam kapalı alanı ise yaklaşık 700.000 m².
Terminal binasını emsallerinden farklı kılan en önemli özelliği, iç hat – dış hat ayrımının dikey olarak yapılmış olması.
Bu önemli tasarım tercihi, terminalin daha da kompakt bir yapıda olmasının önünü açıyor. Terminalin içerisinde iki kat gidiş, iki kat geliş için ayrılacak.
1. Kat: Dış Hat Gelen Yolcu
2. Kat: İç Hat Gelen Yolcu
3. Kat: İç Hat Giden Yolcu
4. Kat: İç ve Dış Hat Giden Yolcu
Daxing Havalimanı terminal binasının enerji ihtiyacının, emsallerine göre %20 oranında daha düşük olduğunu da hemen ekleyelim.
Daxing Havalimanı’nın dört pisti bulunuyor. Pistlerin arazi üzerindeki yerleşimi, uçakların iniş sonrası ve kalkış öncesi yerde yaptıkları taksi hareketini en aza indirmeyi hedefliyor.
İlk aşamada yeni havalimanındaki slotların %40 oranındaki bölümü China Southern, %30’u China Eastern ve geri kalan bölümü de diğer havayolları tarafından paylaşılacak.
Operasyonunun kademeli bir biçimde başladığı yeni havalimanında, Ekim ayının sonunda günlük uçuş sayısının 100’e ulaşması planlanıyor.
Daxing Havalimanı’nı 2019 yılı sonuna kadar 3,5 milyon yolcunun kullanması bekleniyor.
2020 ve 2021 yıllarında bu sayının sırasıyla 28,6 ve 45,05 milyona yükseleceği tahmin ediliyor.
2025 yılındaki yolcu sayısı hedefi ise 72 milyon.
Öte yandan, Pekin Başkent Havalimanı, Daxing Havalimanı’ndaki gelişime paralel olarak yakın vadede yolcu kaybına uğrayacak.
2021 yılında 66 milyona kadar gerilemesi beklenen yolcu sayısının daha sonra toparlanarak, 2025’te 82 milyona çıkacağı ön görülüyor.
Bakalım Çin’in bu plan ve beklentileri ne ölçüde gerçekleşecek ve Daxing Havalimanı söylendiği gibi, hizmet verdiği bölgeye yeni bir dinamizm katabilecek mi?