Türkiye’deki havayolu şirketlerinin iç hat bilet fiyatlarında uyguladıkları tavan yükseltildi.
Basına yansıyan bilgiye göre, iç hat Economy Class tek yön bilet fiyatı, yüzde 28 oranında bir artışla en fazla 450 TL olacak.
Bu fiyat daha önce, 352 TL seviyesindeydi.
İç hat Business Class bilet fiyatlarında ise herhangi bir tavan fiyat uygulaması yapılmayacak.
Geçtiğimiz Ağustos ayındaki bir yazımızda, Türkiye iç hat pazarında yaşanan kısır döngüye değinmiş ve bu durumdan kurtulabilmek için tavan fiyat uygulaması ya tamamen kaldırılmalı veya fiyat, 1.000 TL civarında olacak şekilde güncellenmesi gerektiğini belirtmiştik.
Zira iç hatlardaki kısır döngü şu hale gelmişti:
Havayolları iç hatlarda bilet fiyatlarını serbestçe yükseltemiyor → Bu yüzden iç hatlarda zarar ediyor → Zarar edince, iç hatlarda kapasite artırmak yerine dış hatlara yöneliyor → Uçaklar neredeyse tamamen dolu bir biçimde uçuyor → İç hat uçuşlarında biletler sürekli bir biçimde tavan fiyata yakın seviyelerden satılıyor → Buna rağmen havayolları zarar etmeye devam ediyor → Zarar devam edince iç hatlarda kapasite artırmak yerine dış hatlara yöneliyor → …
Neticede, tavan fiyatta yapılan bu artışın, havayollarının iç hatlardaki dertlerine derman olacağını sanmıyoruz.
Pazar zaten çok büyük bir oranda THY ve Pegasus tarafından paylaşılmaktı. Bu fotoğrafın önümüzdeki dönemde de değişmeyeceğini tahmin ediyoruz.
Uçak Biletlerindeki Tavan Fiyat Uygulaması Nedir?
İlk olarak 2013 yılının Aralık ayında başlayan iç hat tavan fiyat uygulaması çerçevesinde, tek yön Economy Class biletinin en yüksek fiyatı 299 TL olarak belirlenmişti.
O tarihlerde 1 USD yaklaşık 2 TL kadardı. Bir başka deyişle, tavan fiyatın döviz karşılığı 150 USD civarındaydı.
Tavan fiyat önce 2014’ün Mayıs ayında 309 TL‘ye (150 USD), 2017’nin yaz sezonu başlarken ise 352 TL’ye (100 USD) yükseltildi.
O günden bu yana bu konuda herhangi bir değişiklik olmamıştı.
Ekim 2019 başı itibarıyla baktığımızda, uçak biletlerinin tavan fiyatının 60 USD’ye kadar gerilediğini söylenebilirdi.
Dolayısıyla, 2013 yılındaki seviyeye ulaşılabilmesi için, Türkiye iç hatlarındaki tek yön Economy Class maksimum bilet fiyatının yaklaşık 825 TL olması gerekiyordu.
Ancak yukarıda da değindiğimiz üzere, Ekim 2019’dan itibaren iç hat Economy Class tavan fiyatı 450 TL’ye (80 USD) yükseltildi.
TL bazında incelediğimizde, aradan geçen yaklaşık altı senelik süre sonunda tavan fiyattaki artışın %50 oranında olduğunu görüyoruz.
Gelgelelim, aynı dönemde gerek enflasyon ve gerekse TL’deki değer kaybının çok daha yüksek oranlarda gerçekleştiği de somut bir olgu.
Bu noktada, tavan fiyat uygulamasının aslında, Ulaştırma Bakanlığı’nın koordinasyonuyla havayolları arasında alınmış bir prensip kararı olduğunu ve hukukî bir bağlayıcılığı bulunmadığını unutmamak gerekiyor.
Ayrıca havayollarının tüm biletlerini en yüksek seviyeden satmadığını da hatırlatalım.