Havacılık sektöründe rekabet dendiğinde akla ilk olarak, havayolu şirketleri arasındaki mücadele geliyor.
Bununla birlikte, havalimanları arasında da rekabet söz konusu olabiliyor.
Aktarmalı seyahat eden yolcuların önemli paya sahip olduğu havalimanları, birbirlerinden yüzlerce hatta binlerce kilometre uzakta olsalar bile, yolcu ve havayolu şirketi çekme açısından yarışabiliyor.
(Ör: İstanbul Yeni Havalimanı & Dubai Havalimanı)
Aynı bölgeye hitap eden ve özellikle birbirlerine yakın bir biçimde konumlandırılmış havalimanları ise öncelikle direkt yolcu trafiğinde rekabet ediyor.
İşte bu tür rekabetin bir örneği son bir kaç yıldır ülkemizde, İstanbul’da yaşanıyor.
Kentin bir yakasında, daha önce Atatürk şimdi yeni havalimanı (IST), diğer yakasında ise Sabiha Gökçen Havalimanı (SAW) hizmet veriyor.
Atatürk Havalimanı zamanında ulaşım açısından büyük avantaja sahip olan IST, yeni havalimanına taşınmanın ardından bu üstünlüğünü kaybetti.
İstanbul’un Anadolu yakasında ikâmet etmesine karşın IST’i kullanan yolcular, yeni havalimanının açılmasıyla birlikte rotalarını SAW’a çevirdi.
Tabii mümkünse…
Zira IST’ten özellikle dış hat seferi yapılan nokta sayısı, SAW’ın çok çok ötesinde.
Ayrıca, son dönemde charter statüsünde icra edilen Kuala Lumpur uçuşları dışında SAW’da uzun menzilli hat bulunmuyor.
Gelgelelim SAW, iç hat pazarında oldukça kuvvetli.
Hizmet verilen iç hat yolcusu sayısı bakımından IST’i ilk olarak 2016 yılında geçmeyi başaran SAW, aradaki farkı her yıl istikrarlı bir biçimde artırmaya devam ediyor.
Dış hat yolcu sayısı bakımından ise IST’in ezici bir üstünlüğü bulunuyor.
Gelin şimdi hep birlikte, bu iki havalimanının uçuş ağlarının, yani uçuş yapılan havalimanlarının birbirleriyle ne kadar örtüştüklerine bir bakalım.
Bu iş için, yılın en yoğun dönemi olan Temmuz ayı verisini kullandık.
İç Hat
IST’ten 45, SAW’dan ise 37 farklı iç hat noktasına sefer düzenleniyor.
SAW’dan uçulup, IST’ten uçulmayan herhangi bir hat yok.
Bununla birlikte, SAW’dan arz edilen kapasite çok daha yüksek.
SAW haftalık bazda IST’e nispeten neredeyse %25 oranında daha fazla uçuş sayısı ve koltuk kapasitesi sunuyor.
Dış Hat
Dış hatlarda ise bambaşka bir fotoğrafla karşı karşıyayız.
Tabii olarak THY’nin etkisiyle, IST ve SAW arasında dış hatlarda çok ciddi bir fark bulunuyor.
IST’ten 240 dış hat noktasına sefer yapılırken, SAW’da bu sayı sadece 83.
Ayrıca, SAW’dan uçulan 10 noktaya IST’ten sefer yapılmıyor.
Bir başka deyişle, iki havalimanının dış hatlarda kesiştiği hat sayısı 73.
Arz edilen kapasitede de benzer bir görünüm mevcut.
IST’ten arz edilen dış hat sefer sayısı ve koltuk kapasitesi, SAW’ın neredeyse üç buçuk katı.
Önümüzdeki yıllarda IST & SAW rekabetinin nasıl şekilleneceğinde, halihazırda devam eden altyapı çalışmaları belirleyici olacak.
IST’in, metro bağlantısı haricinde temel operasyonel unsurlar açısından bir eksiği bulunmuyor.
SAW’ın ise bir türlü bitirilemeyen ikinci pist inşaatı, başlanmayı bekleyen yeni terminal binası inşaatı ve halen yapımı devam eden bir metro bağlantısı, adeta elini kolunu bağlıyor.