Avrupalı uçak üreticisi Airbus, sipariş alabilmek amacıyla, karar verici konumundaki kamu görevlilerine rüşvet verdiğini kabul etti.
Yaklaşık dört senedir devam eden soruşturmanın ardından Airbus; Fransa, İngiltere ve ABD ile uzlaşmaya giderek, toplam 4 milyar USD tazminat ödemeyi onayladı.
ABD’de bu davaya bakan hâkim, Airbus’ın müşterilerden yeni sipariş alabilmek amacıyla yaygın bir biçimde rüşvet verdiğine hükmetti.
Her ne kadar uzlaşma yoluna giderek Airbus bu davalardan kurumsal açıdan sıyrılmış olsa da şirketin ilgili yöneticilerinin bireysel düzeyde ceza alabileceği konuşuluyor.
Gelgelelim, Airbus’ın bu konularla ilgili çalışanları, kurulan rüşvet mekanizmasının çok eski tarihlere dayandığını ve bunun şirket içerisinde “bilinen bir sır” olduğunu söylüyor.
Airbus, Kimlere Rüşvet Verdi?
AirAsia, Sri Lankan Airlines, TransAsia Airways, Garuda Indonesia ve Citilink Indonesia, soruşturma dokümanlarında ismi geçen havayollarından bazıları. (AirAsia yönetimi, bu iddiaları reddetti)
Bunların yanı sıra, Gana gibi bazı ülkelerde, savunma sanayii ile ilgili ihalelerde de devlet yetkililerine rüşvet verildiği iddia ediliyor.
İngiliz mahkemesinin takip ettiği bölümde, söz konusu rüşvet işinde Airbus’ın büyük bir gizlilik içinde davrandığı belirtiliyor.
Şirketin resmî evrakında “Van Gogh” gibi kod isimler kullanılırken, “Dr. Brown tarafından yazılan reçetedeki ilaçlara ilişkin ödeme” gibi ifadeler yer alıyor.
ABD mahkemesinin takibindeki kısımda, Airbus’ın Çin’e yaptığı uçak satışlarındaki rüşvet ve abartılı ağırlama harcamalarına dikkat çekiliyor.
Fransız mahkemesinin ise Çin, Japonya, Rusya, Kuveyt, Brezilya ve Türkiye’ye yapılan uçak satışlarını mercek altına aldığı söyleniyor.
Ödemelerin, bir ara 250 kişiye kadar çıkan bir aracı ekip tarafından yapıldığı ve yılda yüzlerce milyon Euro’yu bulduğu vurgulanıyor.