İstanbul İGA Havalimanı’nın uzun süredir beklenen üçüncü pisti dün (14 Haziran 2020) hizmete girdi.

Böylece havalimanının saatlik uçuş kapasitesi teorik olarak 120’ye çıktı.

Yani İGA Havalimanı tam kapasiteyle çalıştığında, bir saat içinde toplam 120 adet iniş ve kalkış yapılabilecek.

Üçüncü Pistin Hikâyesi

2013 yılının Mayıs ayında ihalesi yapılan yeni havalimanının ilk fazı üç bağımsız ana piste sahip olacak şekilde tanımlanmıştı.

İhale sonrasında DHMİ ile İGA arasında yapılan anlaşma gereği, projenin ilk fazındaki ana pist sayısı 2+1 şeklinde belirlenmişti.

Buna göre havalimanı iki bağımsız pist ile açılacak (yer tesliminden itibaren 42 ay) ve açılıştan sonra en geç 16 ay içinde (yer tesliminden itibaren 58 ay) üçüncü pist devreye sokulacaktı.

Hatırlanacağı üzere, 29 Ekim 2018 tarihindeki açılış töreninin ardından 31 Ekim günü İGA Havalimanı’ndan ilk tarifeli seferler yapılmıştı.

Bu hesaba göre üçüncü pistin, 2020’nin Şubat ayı sonuna kadar bitirilmesi gerekiyordu ama bu mümkün olmadı.

Taxi Sürelerinde Rekor Kırıldı

İGA Havalimanı’nda en fazla şikayet edilen konuların başında, uçakların kalkış öncesi ve iniş sonrasında yaptıkları “taxi” hareketinin çok uzun olması geliyordu.

Özellikle terminalin doğusundaki kapılara yanaşan uçaklar için bu süre inanılmaz boyutlara ulaşıyordu.

Eurocontrol tarafından açıklanan verilere göre yeni havalimanı, taxi sürelerinde adeta rekor kırarak, dünya sıralamasında ilk üçe girmişti.

İstanbul Atatürk Havalimanı’na kıyasla İGA Havalimanı’nda ortalama taxi-in süresi %69, taxi-out süresi ise %20 oranında yükselmişti.

Bu durum hem yolcu ve personelin zaman kaybı hem de uçakların akaryakıt sarfiyatı bakımından maliyetleri ciddi bir biçimde artırmıştı.

Hizmete giren üçüncü pistle birlikte taxi sürelerinin makul seviyelere inmesi bekleniyor.

Pistin Boyu ve Eni

Yeni pistin dikkat çeken bir diğer yanı, boyu ve genişliği.

Daha önceler İGA tarafından yapılan tüm bilgilendirmelerde pistin boyunun 3.750 metre, genişliğinin ise 60 metre olacağı söylenmişti.

Lâkin basına yansıyan bilgilere göre yeni pist, 3.060×45 metre olacak şekilde inşa edilmiş.

Ayrıca diğer iki ana pistin yanında bulunan yardımcı pistler gibi bir pist, üçüncü pistte yok.

Projede neden böyle değişiklikler yapıldığı bilinmediği gibi, bu konuda İGA herhangi bir açıklama da yapmadı.

Projenin Geleceği

Gerek dünya sivil havacılık sektörünün içerisinde bulunduğu durum ve gerekse İGA Havalimanı’na tahsis edilmiş olan arazinin özellikle orta ve doğusundaki zemin şartlarının zorluğu, projenin uzunca bir süre, bugün itibarıyla ulaşılan ana hatları çerçevesinde kalacağını gösteriyor.

Zira üç piste sahip bir havalimanının yıllık 120 milyon yolcuya hizmet verebileceği var sayılıyor.

Dolayısıyla, terminal binasının büyüklüğü de hesaba katıldığında, en az 5-6 yıl boyunca İGA Havalimanı’nın genişletilmesi ihtiyacının gündeme gelmeyeceğini düşünüyorum.