Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında uzunca bir süredir devam edegelen siyasî gerilim, sivil uçuşları olumsuz etkiliyor.
Türkiye tarafında Türk Hava Yolları (THY) ve Pegasus; BAE tarafında ise Emirates, Etihad, Fly Dubai ve Air Arabia, bu iki ülke arasında yolcu seferi yapan havayollarıydı.
Ancak Covid-19 salgını sebebiyle aylar önce durdurulan uçuşlar, tahliye statüsündeki yolcu taşımaları ve hava kargo seferleri dışında bir daha başlayamadı.
Basına yansıyan haberlere göre, her iki ülkenin havayolları Eylül ayına yönelik bilet satışlarını kaldırmış durumda.
Sosyal medyada konuşulan dedikodulara bakacak olursak, Türkiye hava sahasının, BAE tescilli yolcu uçaklarına tamamen kapatılması gibi bir hayli sert bir yaptırım dahi masadaki alternatifler arasında.
BAE – İsrail Anlaşması
Türkiye – BAE gerginliği aslında yıllardır devam ediyor.
Gelgelelim bundan on gün kadar önce BAE ile İsrail arasında varılan bir mutabakat, söz konusu gerginliğin zirveye ulaşmasına yol açmıştı.
Söz konusu mutabakat çerçevesinde bir normalleşme süreci başlatılarak, diplomatik ilişkilerin kurulması ve ülkeler arası ticaretin geliştirilmesi hedefleniyordu.
Orta Doğu’daki dengeleri ciddi anlamda değiştirebilecek bu anlaşmaya Türkiye büyük tepkiyle yaklaşmıştı.
THY – Emirates Rekabeti
Her ne kadar Türkiye – BAE arasında uçan havayolu sayısı daha fazla olsa da asıl rekabet THY ile Emirates arasında.
Bu ikili belki de 10-15 senedir, hem kuzey-güney hem de doğu-batı eksenindeki aktarmalı yolcu pazarında daha fazla pay almak için kıyasıya mücadele ediyor.
Bu yüzden, pek gündemde öne çıkmasa da özellikle Emirates’in ısrarlı taleplerine karşın iki ülke arasındaki hava ulaştırma anlaşmasındaki DXB-IST hattına ilişkin uçuş hakları yıllardır artırılmadı.
Hatta Emirates’in, daha önce İstanbul Atatürk, günümüzde ise İGA Havalimanı’na Airbus A380 tipi uçaklarla sefer yapmasına da izin verilmedi.
BAE – İsrail anlaşması bu noktada özellikle THY açısından ciddi bir gelir kaybı riskini beraberinde getiriyor.
Zira İstanbul – Tel Aviv, THY’nin en fazla uçtuğu ve gerek gelir ve gerekse kârlılık açısından en önde gelen dış hatlarından bir tanesiydi.
Covid-19 krizi öncesine ait verilere göre, İsrail varış/çıkışlı yolcuların yarısından fazlası, aktarmalı uçuşlarla seyahat etmiş.
Dolayısıyla, BAE – İsrail anlaşması nihai hedefine ulaşırsa, bu önemli pazarda Etihad ve Emirates’in avantajlı konuma geleceği rahatlıkla söylenebilir.
Bakalım Türkiye – BAE arasındaki gerginlik, sivil havacılık sektörünü ne şekilde etkileyecek ve şekillendirecek?
Fotoğraf: TRPlanespotter