Dünya genelinde hava kargo piyasasında yaşanan kapasite sıkıntısı devam ediyor.

Bunun temelinde zaman zaman belirttiğim üzere, çok sayıda yolcu uçağının uçuştan alınıp yere park edilmesi yatıyor.

Zira havayoluyla taşınan kargonun yaklaşık yarısı, yolcu uçaklarının altında (belly cargo) sevk ediliyordu.

Krizden önce dünyada 26.000 civarında yolcu uçağı faal haldeydi.

Ancak içinde bulunduğumuz Mayıs ayında dahi 6.500 kadar yolcu uçağı park halinde beklemeye devam ediyor.

İşte bu durum, hava kargo arzının istenen seviyeye gelmesini engelliyor.

IATA’nın hazırladığı bir grafikte yolcu ve kargo uçaklarının kargo kapasitelerinin son bir buçuk yıldaki seyri gayet açık bir biçimde görülüyor.

Grafiğin X ekseninde Ocak 2020 – Mart 2021 dönemindeki aylar, Y eksenindeyse 2019’un aynı aylarına göre olan kapasite değişim oranı yer alıyor.

Mavi çubuklar yolcu, kırmızı çubuklarsa kargo uçaklarını temsil ediyor.

Sektördeki toplam kargo kapasitesinin değişimini, siyah çizgi gösteriyor.

On beş aylık süre boyunca yolcu uçaklarının eksikliğinden kaynaklanan hava kargo kapasitesi, bir nebze de olsa kargo uçaklarıyla kapatılmaya çalışılmış.

2020’nin yaz aylarından itibaren kaydedilen toparlanmaya rağmen toplam kargo kapasitesi, 2021’nin Mart ayında bile 2019’un aynı ayına nispeten hâlâ %14 daha düşük bir seviyede bulunuyor.

Samimi olmak gerekirse, bu durumun havayolu yöneticilerini memnun ettiğini düşünüyorum.

Çünkü arz tarafında yaşanan bu kısıt, hava kargo birim fiyatlarını ciddi bir biçimde artırmıştı.

Normalin çok üzerine çıkan kargo gelirleri, bir çok havayolu şirketi için adeta bir can simidi niteliğine bürünmüştü.

Kriz öncesinde, kargo gelirlerinin toplam faaliyet gelirleri içindeki payı %10-15 aralığındayken, bu oran 2020’de %35’e yükselmişti.

IATA’nın tahmini, 2021’de bu oranın %30 civarında gerçekleşeceğini söylüyor.

Bununla birlikte her geçen gün yeniden seferlere başlayan yolcu uçağı sayısı artıyor.

Özellikle Avrupa pazarının canlanmasıyla birlikte bu gelişmeyi çok daha net bir biçimde göreceğiz.

Bakalım 2021’nin geri kalan aylarında, kargo gelirleri seyri ne yönde olacak?