Airbus, hidrojen enerjisiyle çalışan yolcu uçağı projesini geliştirmeye devam ediyor.
Airbus CEO’su Guillaume Faury geçtiğimiz ay yaptığı bir konuşmada, 2035 yılına kadar hidrojenli yolcu uçağı üreteceklerine inandıklarını belirtti.
Tabii böyle bir uçak için sadece Airbus veya Boeing gibi uçak üreticilerinin niyetinin olması yeterli değil.
Motor üreticileri, akaryakıt sağlayıcılar ve havalimanı işletmecilerinin de kendilerine buna göre güncellemesi gerekiyor.
İşin bir de resmî makamlardan alınması mecburî onaylar hususu var.
Önce Küçük Boy Uçaklar Üretilecek
Söz konusu açıklamanın, küresel iklim değişikliği konusunun yoğun bir biçimde tartışıldığı bu günlerde gelmesi dikkat çekici.
Zira çok değil daha bu yılın şubat ayında Airbus yetkilileri, Avrupa Birliği’ne yaptıkları bir sunumda, hidrojen enerjisiyle çalışan uçakların ancak 2050’li yıllardan sonra yaygınlaşabileceğini belirtmişlerdi.
Boeing CEO’su Dave Calhoun da benzer tarihleri zikretmişti.
Zaten ilk aşamada kısa menzilli bölgesel uçakların üretilmesi, sektörde sayısı 25.000’i bulan dar ve geniş gövdeli yolcu uçaklarına ise sıranın daha sonra gelmesi planlanıyor.
Dolayısıyla sivil havacılık sektörünün özellikle uçak motorları sebebiyle ürettiği karbon emisyonu miktarının azaltılması ve daha da ötesinde sıfırlanması için kim bilir belki de 60-70 seneye daha ihtiyacımız bulunuyor.
Airbus, Konsept Çalışmasını Tanıtmıştı
2020’nin Eylül ayında Airbus, hidrojenli uçak konusunda hazırladığı bir konsept çalışmayı kamuoyuyla paylaşmıştı.
O çalışmada bir adet pervaneli ve bir adet dar gövdeli jet motorlu uçağın yanı sıra bir de tamamen yeni bir tasarıma sahip “kanat-gövdeli” (blended wing-body) bir uçak bulunuyordu.
ZEROe koduyla anılan uçaklardan pervaneli olanın yolcu kapasitesi en fazla 100, uçuş menzili ise 1.000 deniz mili; jet motorlu olan versiyonunun yolcu kapasitesi ise 120-200 arasında ve menzili 2.000 deniz milinden uzun olarak belirlenmişti.
Kanat-gövdeli tasarımın yolcu kapasitesi ve menzili, jet motorlu versiyonla aynı olmakla birlikte, gövde yapısı sebebiyle özellikle hidrojenin depolanması ve yolcu kabini konfigürasyonu açısından avantaj sağlayacağı belirtilmişti.
Eski Bir Hayal: Hidrojenli Uçaklar
Çocukluğumun efsane dergisi Bilim ve Teknik’te, hidrojenli uçaklar hakkında yazılan makaleyi bugün gibi hatırlıyorum.
Derginin 1980 yılı Kasım sayısında, Hobby’den alıntılanan bir habere yer verilmişti.
Buna göre, Amerikalı uçak üreticisi Lockheed, “geleceğin akaryakıtı olarak sıvı hidrojen kullanmak üzere” bir proje geliştirmiş.
Lockheed, proje çerçevesinde iki alternatif düşünmüş.
Bunlardan ilki, zaten o yıllarda mevcut olan L-1011 Tristar’ın kargo versiyonuyken, diğeri bir hayli iddialı bir yolcu uçağı olacak şekilde tasarlanmış.
Aynı anda 400 yolcu taşıyabilen, çift katlı ve dört motorlu bu yolcu uçağının menzili, 11.350 km olarak planlanmış.
Hidrojenle çalışan motorlara sahip uçakların, 1987 yılında hizmete gireceği ön görülmüş.
Ama maalesef bu fikir hiç bir zaman hayata geçirilememiş.
Şu an 2021 yılındayız. Hidrojenli uçaklar için telaffuz edilen en iyimser tahminler, 2035 – 2050 yılları.
Bakalım bu öngörü bu defa gerçekleşecek mi?