İngiltere, Covid-19 krizi sebebiyle gevşetilen “kullan ya da kaybet” (use-it-or-lose-it) slot kuralındaki alt sınırı yükseltti.
2022 yaz tarifesi döneminde havayolları, kendilerine tahsis edilen slot haklarını kaybetmemek için bunların en az %70 kadarını kullanmak zorunda olacak.
Bilindiği üzere normal zamanda bu oran %80 mertebesindeydi.
Gelgelelim, sivil havacılık sektörü tarihinde eşi benzeri görülmemiş Covid-19 krizi sebebiyle, 2020 yılı yaz tarifesinde slot kullanımı mecburiyeti askıya alınmıştı.
2021 yaz tarifesindeyse bu oran %40 olarak belirlenmişti.
2021/22 kış tarifesi dönemindeyse 50/50 uygulamasına geçilmişti.
Böylece, 27 Mart Pazar günü başlayacak yaz tarifesiyle birlikte İngiltere, slot kullanımı konusunda neredeyse kriz öncesi seviyeye dönmüş oldu.
Hayalet Uçuşlar
Daha önceki tüm oran artırımlarında olduğu gibi bunda da bazı havayollarından itiraz, bazılarından destek geldi.
Londra Heathrow Havalimanı’ndaki slot haklarının yarıdan fazlasını elinde bulunduran British Airways, söz konusu değişikliğin “hayalet” uçuşlara yol açacağı yönünde uyarıda bulundu.
Londra Gatwick Havalimanı’ndaki slotların yarısından çoğuna sahip olan easyJet de benzer kaygıları dile getiriyor.
Bu konuda havayollarının adeta sözcülüğünü, daha önce British Airways’in CEO’su olan, IATA genel direktörü Willie Walsh yapıyor.
Willie Walsh, İngiliz hükümetinin dünyadaki en yüksek slot kullanım oranını getirdiğini ve gerek havacılık sektörünün toparlanması ve gerekse çevrenin korunması konularıyla alay ettiğini söyledi.
Düşük Maliyetli Taşıyıcıların Yaklaşımı Farklı
Öte yandan Ryanair ve Wizz Air, slot kullanım kuralının daha 2021 yılı yaz tarifesinde bile yeniden %80 oranıyla uygulanmaya başlamasını istemişti.
Michael O’Leary (Ryanair) ve József Váradi (Wizz Air) aksi halde, havacılık sektöründeki toparlanmanın yavaşlayacağı ve sektördeki rekabetin engelleneceğini iddia etmişlerdi.
O’Leary’ye göre bu konuda sağlanan kolaylığın özellikle Lufthansa, British Airways, Air France gibi büyük havayollarını tembelliğe sevk ettiğini ve söz konusu havayollarının uçuş sayılarını artırmada çekimser davrandıklarını söylemişti.
Benzer görüşleri dile getiren József Váradi, örnek olarak Londra’da yaşadıkları durumu göstermişti.
Váradi, Wizz Air olarak Londra Gatwick Havalimanı’nda büyümek istediklerini ancak slot kısıtlaması sebebiyle bunu gerçekleştiremediklerini belirtmişti.
Wizz Air CEO’su ayrıca, slot kurallarının gevşetilmesi sebebiyle çeşitli havayollarının, yakın bir gelecekte kullanmayacakları hakları ellerinde tuttuklarına; bu durumun da Wizz Air gibi büyümeyi hedefleyen havayollarının önünü kestiğine dikkat çekmişti.