19 Aralık Perşembe akşamı gelen bir haber, Türk sivil havacılık sektörü için tam anlamıyla sürpriz oldu.

Pegasus, Boeing’den 200 adet Boeing 737-10 siparişi verdi.

Liste fiyatına göre 36 milyar doları bulan sözleşmeye göre siparişin 100 adedi kesin, 100 adedi opsiyonlu.

737 MAX ailesinin en büyüğü olan ve tek sınıflı kabin düzeninde 230 koltuk kapasitesi bulunan yeni uçakların teslimi, 2028 yılında başlayacak.

737 MAX’larda, CFM International LEAP-1B tipi motorlar kullanılıyor.

Pegasus’un “Boeing” Siparişi Ne Anlama Geliyor?

Yukarıda da belirttiğim gibi, bu sipariş bir çok açıdan bir sürpriz niteliğini taşıyor.

Pegasus bundan 20 yıl kadar önce Türkiye’de tarifeli seferlere başladığında filosu aslında tamamen Boeing 737’lerden oluşuyordu.

2012 yılındaki 100 adetlik Airbus siparişiyle şirket, filo yapısını tamamen değiştirme yönünde hareket etmişti.

O dönemde 40 kadar uçağı bulunan Pegasus için bunu yapmak o kadar da zor olmamıştı.

Günümüzde ise durum bir hayli değişik.

30 Eylül 2024 itibarıyla filodaki uçak sayısı 112. Bunların dokuzu hariç tamamı Airbus A320 ailesinden.

İş bununla kalmıyor. 2025 – 2029 döneminde ayrıca teslim alınacak tam 52 adet A321neo daha bulunuyor.

Yani Boeing 737-10’lar teslim alınmaya başlandığında, Pegasus’un filosunda belki de 150’den fazla Airbus olacak. Dolayısıyla filo, kaçınılmaz bir biçimde iki farklı tip uçaktan oluşur hale gelecek.

Düşük Maliyetli Havayolu iş modelinden vazgeçmeyeceğini her fırsatta ısrarla vurgulayan bir havayolu için doğrusu şaşırtıcı bir durum.

Southwest (Boeing 737), Ryanair (Boeing 737), easyJet (Airbus A320), Wizz Air (Airbus A320) gibi örnekleri düşündüğümüzde, Pegasus’un bu siparişi daha da dikkat çekiyor.

Zira ikinci bir tip uçağı filoya sokmak hem operasyonu güçleştiren hem de her bakımdan maliyetleri artıran (kokpit istihdam ve eğitimi, teknik bakım gibi) bir tercih.

Sönük Açıklama

Doğrusunu söylemek gerekirse, 200 adet gibi büyük bir sipariş verildiği zaman bunun duyurusu adeta davulla zurnayla yapılır.

Kimi zaman, 2012’deki 100 adetlik siparişte olduğu üzere, bir tören düzenlenir ve siyasetçiler de katılır. Veya yakın tarihlerde bir havacılık fuarı varsa, o beklenir.

Lâkin bu kez böyle olmadı.

Sipariş haberi, Borsa İstanbul seansı kapandıktan bir kaç dakika sonra, kuru kuru bir KAP duyurusuyla bildirildi.

Bunun ardından Boeing ve Pegasus’un resmî basın duyuruları gönderildi.

Aceleye gelmiş izlenimi uyandıran bu sürpriz gelişmeye ilişkin olarak akıllara dört şey geliyor:

1. Pegasus, yeni uçaklar için öylesine iyi bir fiyat teklifi aldı ki filo yapısı değiştirilmesine rağmen uzun vadeli getirisi çok fazla olacak. (2002’de easyJet yüzde 50’yi aştığı iddia edilen bir indirim alınca, Boeing’den vazgeçip Airbus’a yönelmişti)
2. Airbus, 2030’lu yıllar için Pegasus’un büyüme planına uygun bir teslimat programı sunamadı.
3. Hükümet, yeniden ABD Başkanı seçilen Donald Trump’a bir jest olması için Pegasus yönetiminden böyle bir ricada bulundu.
4. Yukarıdakilerin hepsinin bir bileşimi.

Neticede yeni siparişin Pegasus’a ve Türk sivil havacılık sektörüne hayırlı uğurlu olmasını diliyoruz.

Bakalım THY’nin uzun zamandır beklemede olan Boeing siparişi ne zaman gelecek?