Dünya havacılık sektörü, geçtiğimiz günlerde Çin’den gelen önemli bir haberle rahatladı.

Safran CEO’su Olivier Andries’in açıklamasına göre, Çin hükümeti bazı uçak parçaları için uygulanan ilave gümrük vergilerini kaldırma kararı aldı.

Bu muafiyet; motorlar, iniş takımları ve motor kaplamaları (nacelle) gibi kritik ekipmanları kapsıyor. Fakat bu karar şimdilik bitmiş uçakları kapsamıyor.

Andries’in ifadesiyle bu gelişme, Çin ile Batı arasındaki ticari ilişkilerde son derece değişken bir dönem yaşandığını gösteriyor. Özellikle de dünya ekonomisinin iki devi, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının gölgesinde, bu tarz adımlar her zamankinden daha büyük önem taşıyor.

Ticari Yumuşamanın İşaretleri

Çin’in, ABD’den ithal edilen bazı ürünlerde yüzde 125 oranına varan vergilerden muafiyet sağlamayı değerlendirdiği de gelen bilgiler arasında.

İş dünyası çevreleri, Pekin’in şirketlerden hangi malların bu muafiyetten yararlanabileceğini belirlemelerini istediğini bildiriyor. Sosyal medyada dolaşan 131 maddelik bir ürün listesi ise bu adımın ciddiyetini gözler önüne seriyor: Aşılar, kimyasallar ve jet motorları gibi kritik ürünler bu potansiyel liste içinde yer alıyor.

Özellikle uçak motorları ve yedek parça alanındaki muafiyet, Çinli havayollarının filolarını havada tutabilmesi için hayati önem taşıyor.

Tedarik zincirindeki aksaklıklar sebebiyle yeni uçak temininde yaşanan sıkıntılar göz önüne alındığında, mevcut filoların sürdürülebilirliği için bu parçaların zamanında temini kritik bir rol oynuyor.

CFM International: Çin’le Uzun Süreli Ortaklık

Motor muafiyetinden doğrudan etkilenen şirketlerden biri de, Safran ve General Electric’in ortak girişimi olan CFM International.

Boeing 737 MAX ve Airbus A320neo gibi en çok satan dar gövdeli uçakların kalbinde yer alan LEAP motorları, bu ortaklık tarafından üretiliyor. Aynı zamanda, Çin’in ilk yerli yolcu uçağı COMAC C919 da yine bu motorlara güveniyor.

1985’ten bu yana Çin pazarında faaliyet gösteren CFM International’ın, ülkedeki büyük devlet havayolları ve COMAC gibi ulusal havacılık devleriyle köklü ilişkileri bulunuyor.

Airbus da Etkilenecek mi?

Airbus’ın Çin’in Tianjin kentindeki montaj hattı da hem CFM hem de rakibi Pratt & Whitney’in motorlarına bağımlı.

Çin’in tedarik süreçlerine getireceği herhangi bir esneklik, yalnızca Amerikan üreticilerini değil, Avrupalı devleri de yakından ilgilendiriyor. Airbus, henüz bu konuda resmi bir açıklama yapmasa da sektör gözlemcileri, gelişmeleri dikkatle izliyor.

Öte yandan Çin, kendi yerli motor teknolojilerini geliştirme yolunda ilerliyor. Ancak C919 gibi projelerde hâlâ batılı firmalardan —RTX (Collins Aerospace), Honeywell ve diğer birçok ABD merkezli tedarikçiden— önemli ölçüde destek alıyor.

Sonuç: Küresel Havacılık İçin Kritik Bir Nefes

Çin’in bu kararı, havacılık sektöründe tedarik güvenliğinin sağlanması açısından büyük bir adım. Hem mevcut ticari gerilimlerin yumuşatılması hem de hava taşımacılığının aksamadan sürmesi için böyle esneklikler kaçınılmaz hale gelmiş durumda.

Önümüzdeki dönemde hem Çin’in hem de Batılı üreticilerin nasıl pozisyon alacağı, küresel havacılık endüstrisinin geleceğini şekillendirecek temel faktörlerden biri olacak.