Amerika Birleşik Devletleri (ABD), 316 milyonluk nüfusuyla Çin ve Hindistan’ın ardından, dünyanın en kalabalık üçüncü ülkesi.

Yüzölçümü bakımından ise Rusya, Kanada ve Çin’in ardından, dünyanın en büyük dördüncü ülkesi.

Dolayısıyla havayolu ulaşımı, ABD için son derece önemli bir yere konumlanmış durumda.

ABD iç hat uçuşlarıyla yılda yaklaşık 650 milyon yolcu seyahat ediyor.

Toplamda 9 milyon uçuşun gerçekleştirildiği bu dev pazarda 10 milyon ton kargo taşınıyor.

Bu muazzam operasyon, 100 kadar tarifeli havayolu şirketi tarafından gerçekleştiriliyor.

Delta Air Lines, United Airlines, Southwest Airlines, American Airlines gibi firmalar, gerek filo büyüklüğü ve gerekse hizmet verdikleri yolcu sayısı bakımından, dünyanın en büyük havayolu şirketleri arasında ilk sıralarda yer alıyorlar.

Ancak özellikle 1978 iç hat deregulasyonu sonrasında hızla artan öldürücü rekabet sonucunda, Amerikan havayolu pazarı emtialaşmış ve bu durum uçuş esnası konforunu yolcuların aleyhine olacak şekilde etkilemişti.

Uçak içi ikram kısıtlanmış, eskiyen koltuklar daha seyrek aralıklarla yenilenir olmuş, Amerikan vatandaşları, dünyanın diğer yörelerindeki uçak yolcularına imrenerek bakar hale gelmişti.

2000 yılı Şubat ayında sektöre merhaba diyen JetBlue ve 2007 yılı Ağustos ayında göklerle buluşan Virgin America, düşük maliyetli taşıyıcı iş modelini takip etmelerine karşın, Amerikan iç hat pazarına renk katan, farklılık getiren şirketler olmuşlardı.

Delta Air Lines

Havalimanı imkânlarını, filosundaki uçakları ve kabin içi tasarım ve konforunu yenilemeye girişen ilk büyük şirket ünvanı ise Delta’ya ait.

Bu sene sonuna kadar bitirilmesi hedeflenen ve bundan yaklaşık üç sene kadar önce başlayan yeniden yapılanma projesi kapsamında Delta;

uçuş esnası internet, IFE sisteminin geliştirilmesi, yeni ve genişletilmiş terminal binaları, özel yolcu salonları, uçak koltuklarının yenilenmesi, iç hat seferlerinde “economy comfort” bölümü, mobil ve sosyal medya uygulamaları gibi farklı bir çok müşteri temas noktasına dokunan ve maliyeti 3 milyar USD’yi aşması beklenen çalışmalara imza atmış durumda.

Özellikle uçaklarını internet bağlantısıyla donatmasına yönelik yaptığı projeyle gündeme gelen Delta, geçtiğimiz yıl içerisinde ABD iç hat filosunu tamamen on-line hale getirmişti.

Uzun uçuşlardaki en önemli konfor unsurunun, uyku olduğunun ortaya çıkmasına paralel biçimde, yolcuların daha rahat uyumasına yönelik bir proje başlatan Delta, dünyaca ünlü Westin Hotels ile anlaşarak, bu firmanın “Heavenly” markası altındaki bazı ürünlerini uçak içerisine taşımaya karar vermişti.

Uyku konusunda bununla yetinmeyen Delta, konforlu yastıkların yanı sıra, 180 derece yatan koltuklarını ve IFE sisteminde bulunan “beyaz gürültü” yayınını da, bir marka farklılaştırıcı unsur olarak ön plana çıkarıyor.

Yıldırıcı ve öldürücü rekabetin olduğu ticarî havayolu sektöründe Delta’nın Business Class’taki koltuk tip ve düzeni de gerçekten mükemmele yakın.

Şirketin dış hatlarda kullandığı Boeing 767’lerin koltuk yerleşimi, işletmecilerinin genelde tercih ettiği 2-2-2 düzeninin yerine, 1-2-1 şeklinde tercih edilmiş. Böylece Business’ta seyahat eden tüm yolcuların koridora direkt çıkışı sağlanmış oluyor.

Yeni koltuklar, eskilerine nispeten %20 daha geniş. 180 derece yatabiliyor. Elektrik prizi, USB girişi ve LED aydınlatma gibi kolaylıklar da unutulmamış.

Delta’nın ABD iç hatlarındaki Boeing 757’lerinin yeni Business Class koltukları ise 2-2 düzeninde ve yine 180 derece yatabilme özelliğine sahip.

Bunun yanı sıra, Economy Comfort uygulamasının neredeyse tüm Delta filosuna yaygınlaştırıldığını hemen ekleyelim.

2014 yılının yaz aylarında tamamlanması planlanan Airbus A330 çalışmalarıyla birlikte, Delta’nın tüm geniş gövdeli uçakları yenilenmiş bir kabin içi tasarımına sahip hale gelecek.

Delta’nın ürün ve hizmet yenileme programının en güncel durumuna şu sayfadan ulaşmak mümkün.

Yeni kabin içi tasarımın ayrıntılarına ise, şirket tarafından yayınlanan şu video görüntüsünden ulaşabilirsiniz.

American Airlines

2011 yılının sonlarına doğru Chapter 11 kapsamına giren American Airlines, bir yandan maliyet yapısını gözden geçirirken, diğer taraftan da geniş bir marka kimliği yenileme projesi çerçevesinde şirketin ambleminden, uçaklarının kabin içi tasarımına kadar bir çok nokta baştan aşağıya değiştirildi.

İflas korumasına girişten hemen önce verilen 460 uçaklık dev sipariş, bu yenileme çalışmasının adeta kalbi durumunda.

Geçtiğimiz Temmuz ayından itibaren filoya katılmaya başlayan yeni uçaklar, yeni kabin içi tasarımla birlikte geliyor.

Aslında bu yenileme programı dahilindeki ilk uçak, 2012 yılı sonunda filoya katılan Boeing 777-300ER tipi uçak olmuştu.

Filodaki diğer uçaklar adeta 777-300ER modelinin birer kopyası olacak.

Tamamı IFE ekranlarına sahip deri koltuklarla donatılan yeni Airbus A319 bu durumun ve American Airlines’ın gelecekteki dar gövde kabin tasarımının en güzel örneğini teşkil ediyor.

American Airlines’ın dış hat filosunda vermeye başladığı internet hizmeti de, yine şirketin uçuş esnası konforunu artırmaya yönelik olarak son dönemde yapmakta olduğu bir diğer yatırım.

United Airlines

Premium Service” adı ile yeni bir uygulama başlatan United Airlines, ABD’nin batı kıyısı ile doğu kıyısı arasında yapacağı bazı seferlerde, kabin konforu artırılmış uçakları devreye almış; Business Class yolcularına 180 derece yatan koltuklar sunar hale gelmişti.

“United Economy Plus” adı altında pazarlanan Economy Comfort bölümü de, bu bölümü tercih eden yolculara ilave 5 inç diz mesafesi sunuyor.

Diğer büyük Amerikan havayolu şirketleri gibi, internet bağlantısında Gogo firmasını tercih eden United, 2013 yılı sonuna kadar filosunun büyük bölümünü on-line hale getirmeyi amaçlıyor.

Uçak içerisinde sunduğu ikrama da özen gösteren şirket, yeni menüleriyle dikkat çekiyor.

Öte yanda, yeni Boeing 787 Dreamliner’ı bünyesine katan ilk Amerikan havayolu şirketi ünvanını elinde tutan United, 700’den fazla uçağın bulunduğu filosunu yenilemeye de devam ediyor.

Neticede United Airlines, öncelikle ABD iç hat pazarı olmak üzere, tüm yolcularına yönelik konfor artırıcı çalışmalarına devam ediyor.

Southwest Airlines

Southwest, sahip olduğu düşük maliyetli iş modeli standardını bozmamakla birlikte, özellikle uçakta internet bağlantısı konusunda gereken yatırımı yapmaktan kaçınmıyor.

Şirket, Row 44 adlı firma ile yaptığı iş birliğini genişleterek, uçuşlarında sunduğu internet bağlantısı hızını artırmanın yollarını arıyor.

Buna ilave olarak geçtiğimiz günlerde, uydu televizyon hizmeti sağlayıcısı DISH ile yapılan ortak çalışma sonucunda, Southwest yolcuları ücretsiz, canlı TV imkânına kavuştu.

“TV Flies Free” adı verilen bu hizmette yine Row 44 tarafından sağlanan alt yapı kullanılıyor.

Ve Nihayet JetBlue

2000 yılında ABD iç hatlarına yeni bir soluk getiren JetBlue, “düşük maliyetli iş modeli, yolcuya kötü hizmet sunmak anlamına gelmez” şeklindeki şirket politikası ile sektörde ayrı bir yere sahip.

Rakiplerine nispeten biraz geç kalmış olsa da, internet hizmeti konusundaki çalışmalarına hızla devam eden şirket, 2014 yılı içerisinde tüm filosunu on-line hale getirmeyi hedefliyor.

Amerikan havayolu şirketleri tam da iç hat yolcularını cezbetmeye yönelik iyileştirme ve yenileme çalışmalarına imza atarken, geçtiğimiz hafta JetBlue’dan gelen bir açıklama, sektörde adeta bomba etkisi yaptı.

Şirketin filosuna önümüzdeki aylarda katılması planlanan Airbus A321 tipi uçakların bazılarında Business Class bölümü olacak.

Beş sırada toplam 16 koltuk bulunacak.

Bir, üç ve beşinci sıra, 2-2 düzenine sahip olacak ve koltuklar tamamen yatabilecek.

Asıl sansasyonel olan ise, iki ve dördüncü sıralarda özel süit şeklinde tasarlanan bölümler olması. Bu sıralardaki koltuklar 1-1 düzeniyle yer alacak.

New York JFK ile San Francisco ve Los Angeles arasındaki seferlerde kullanılacak 11 adet A321, gelecek yılın ikinci çeyreğinde hizmete girecek ve JetBlue, ABD iç hatlarında yolcularına özel süit sunan ilk havayolu şirketi ünvanını kazanacak.

Bu sayede şirket, günümüz itibarıyla söz konusu hatlarda premium hizmet vermiyor olması sebebiyle rakiplerine nispeten düşük seyreden RASK seviyesini de yükseltmeyi amaçlıyor.

JetBlue’nun tamamen yatan koltuklarında (203 cm) hava yastığının yanı sıra ve masaj özelliği de bulunacak. Süitlerdeki ekran büyüklüğü 15 inç olarak tespit edilmiş.

Şirket, Economy Class yolcularını da unutmamış.

2014 yılı içerisinde yapılacak yenilemelerle birlikte ayarlanabilir baş desteği olan ince koltuklar, yeni bir uçuş esnası eğlence sistemi ve 10.1 inç’lik ekranlar, JetBlue yolcusunun beğenisine sunulacak.

Even More Space adı altında pazarlanan ve 37 inç diz mesafesi sunan Economy koltuklarını da unutmayalım.

JetBlue’nun Business Class’lı Airbus A321’lerinde 16 Business + 143 Economy koltuğu yer alacak.

Amerikan iç Hat Pazarı Degisirken

ABD iç hatlarıyla ilgili en önde gelen şikayetlerden bir tanesi, uçakların eskiliği ve hizmet seviyesinin düşüklüğüdür.

Görüldüğü üzere, son derece geniş ve maliyetli bir yeniden yapılanma sürecinden geçen Amerikan havayolu şirketleri, yolcu nezdindeki bu algıyı değiştirmenin yollarını arıyor.

Gidişat şunu gösteriyor ki, önümüzdeki yıllarda ABD iç hat pazarı eskisi gibi olmayacak.