Ticarî havayolu sektöründe faaliyet gösteren firmaların performans ölçümlerinde bazı formüller temel alınıyor.
Bunlardan iki tanesi, Ücretli Yolcu Kilometre (ÜYK) ve Ücretli Kargo Kilometre (ÜKK).
(İngilizce: Revenue Passenger Kilometer (RPK) ve Revenue Freight Tonne Kilometer (FTK))
ÜYK hesaplanırken, havayolunun taşıdığı ücretli yolcu sayısı, uçulan mesafe (kilometre) ile çarpılıyor.
ÜKK hesaplamasında ise yolcu sayısı yerine, taşınan kargo miktarı kullanılıyor.
Geçtiğimiz günlerde IATA tarafından yayımlanan bir tabloda, ÜYK ve ÜKK bazında dünyanın en büyük havayolu şirketleri sıralandı.
Buna göre ÜYK bazında dünyanın en büyüğü American Airlines olurken, kargo tarafında birincilik Amerikalı bir başka taşıyıcıya, FedEx’e gitti.
Tablonun her iki tarafında da ilk 10’a girmeyi başaran Lufthansa’nın hesaplamalarına tüm grup şirketlerinin dahil edildiğini belirtelim.
Ayrıca, hem ÜYK hem de ÜKK formülünde “uçulan kilometre” parametresinin krtik bir rol oynadığına dikkat çekmemiz gerekiyor.
Zira ortalama hat uzunluğu fazla olan havayolu şirketleri, daha az sayıda uçuş yaptıkları durumda bile, ortalama hat uzunluğu nispeten kısa olan bir havayolu şirketinin önüne geçebiliyor.
Bunun güzel bir örneğini, bu talodaki ÜYK (RPK) bölümünde görebiliyoruz.
Emirates yılda 200.000 civarında uçuş gerçekleştirirken, Avrupa odaklı bir uçuş ağı yapısına sahip olan Ryanair, 700.000’den fazla uçuş icra ediyor.
Emirates’in yolcu sayısı 60 milyonun biraz altındayken, Ryanair neredeyse 130 milyona ulaşıyor.
Ama Emirates’in ortalama hat uzunluğu, ÜYK’sının, Ryanair’e kıyasla farklı bir biçimde yüksek çıkmasını sağlıyor.