Jet A1 – Uçak Yakıtı Nedir?

Jet motorlu yolcu uçaklarında kullanılan ve Jet A1 olarak adlandırılan akaryakıtın niteliğine göz atmak istiyoruz.

Jet A1, ana maddesi kerosen olan ve günümüzde dünya genelindeki jet motorlu yolcu ve kargo uçaklarında kullanılan yakıt türüne verilen addır.

Jet A1’in ana maddesi olan kerosen aslında, yanıcı özellikte bir hidrokarbon sıvısıdır. Kerosen, Yunanca “keros” kelimesinden türetilmiştir.

Kerosen, “parafin yağı” diye tabir edilen gaz yağıdır.

150°C ile 270°C arasında, petrolün çok ince bir şekilde damıtılmasıyla elde edilir. Genellikle ısıtma ve aydınlatma alanında kullanılır.

Benzine nispeten daha zor alev alır ama benzinden daha fazla ısı verir.

JET A-1
JET A-1

Parlama derecesi 38°C’dir.

Kendi kendine alev alma derecesi ise 210°C’dir.

Jet yakıtı kolay tutuşmayan ama bir kez yanmaya başladığında söndürmesi bir hayli güç olan bir maddedir.

Böyle durumlarda yangını söndürmek için köpük, kimyasal ve su sisi kullanılmalıdır.

Öte yandan, kerosenin donma noktası -47°C civarındadır.

Bu özellikleri dolayısıyla; yani yüksek irtifadaki çok düşük sıcaklıklarda kolay kolay donmaması ve bir kaza durumunda yangın çıkma riskini mümkün olan en az seviyeye indirmesi sebebiyle uçak yakıtı olarak tercih edilmektedir.

Bir THY uçağına akaryakıt (Jet A1) ikmali yapılıyor. (Malta Havalimanı)

Jet A1’in yanı sıra, Jet A ve Jet B tipi uçak yakıtları bulunmaktadır.

Jet A1 ile Jet A arasındaki en önemli fark, donma dereceleridir.

Her iki tipteki akaryakıt 38°C’de alev alırken, Jet A -40°C’de, Jet A1 ise -47°C’de donmaktadır.

Donma derecesi -60°C’ye kadar düşen Jet B tipi nafta – kerosen türü akaryakıt, ticarî havayolu sektöründe nadiren kullanılmakla birlikte, çok düşük donma derecesi sebebiyle Kanada ve Rusya gibi sert kış şartlarının hüküm sürdüğü ülkelerde tercih edilmektedir.


Posted

in

,

Comments

2 responses to “Jet A1 – Uçak Yakıtı Nedir?”