Rekabet
-
Bu Ne Perhiz, Bu Ne Lahana Turşusu! (1)
Daha geçtiğimiz hafta değindiğim üzere; ABD, AB ve altı farklı ülke IATA önderliğinde bir anlaşma imzalayarak havayolu sektöründe tam serbestliğin önünün açılmasına yönelik niyetlerini belirtmişti. Daha atılan imzaların mürekkebi kurumadan Almanya’dan bir hayli enteresan bir hamle geldi. Alman hükûmetinin ilgili birimlerince yapılan açıklamada, Almanya’ya AB dışından sefer yapan havayolu şirketlerinin business class ücretlerinin çok düşük…
-
Serbestleşme Yolunda Bir Adım Daha Atıldı
Şirketlerin üçüncü çeyrek performanslarına odaklanmışken az kalsın bu hafta başında atılan çok önemli bir adımı gözden kaçırıyordum. IATA, kuruluş amacıyla mukayese edildiğinde, ironik bir şekilde son bir kaç yıl içerisinde havayolu sektöründe serbestleşmenin şampiyonluğunu yapıyor. İşte bu minvalde gerçekleşen toplantı sonucunda AB, ABD ve altı devlet (Şili, Malezya, Panama, Singapur, İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri) bir…
-
British Airways – Iberia Birleşmesi
Çok uzun zamandır gündemde olan ve adeta “oluyor – olmuyor” şeklindeki bir papatya falına dönen British Airways – Iberia birleşmesinde nihayet kara göründü. Alınan karar, iki şirketin birleşmesi yönünde oldu. Kurulacak yeni şirketin %45′i İspanyol, %55′i ise İngiliz tarafında olacak. Heathrow’daki slot hakimiyeti sebebiyle özellikle Virgin Atlantic tarafından yoğun bir şekilde eleştirilen bu birleşmenin hayata…
-
Ya Havayolu Sektöründeki Duvarlar?
Bugün yakın tarihimizin en sembolik günlerinden bir tanesinin yirminci yıldönümü. İkinci Dünya Savaşı sonrasında dünyanın iki cepheye ayrılışının en önemli timsali olan Berlin Duvarı bundan yirmi yıl önce bugün ilk ciddi darbelerini almaya başlamış ve Almanya’nın kalbindeki duvar aşılarak yıllardır ayrı yaşamakta olan insanlar bir birlerine kavuşmuştu. İşte bu noktada Berlin Duvarı’na bir de ticarî…
-
Hac – Umre Sezonuna Yeni Bir Rakip Daha
Yanlış bilmiyorsam “çok bol” manasına gelen bir kelime. Türkçe yazılışı ile “Vâfir”; İngilizcesi ise “Wafeer”. Al Wafeer, Suudî Arabistan’ın dördüncü havayolu şirketi. Cidde merkezli olarak faaliyet gösterecek bu şirketin amacı Hac ve Umre dönemlerinde etkin rol alabilmek. İlk aşamada Avrupa, Afrika ve Asya’yı; sonraki dönemde tüm dünyayı uçuş ağına katmayı hedefliyorlar. Şirketin misyonu ise, Hac…
-
Paradoks
Şirket birleşmelerine imkân verecek bir serbestleşmeye gidilse çok büyük, oligopol firmaların ortaya çıkması; mevcut durum sürdürülse ittifaklar ve codeshare anlaşmaları üzerinden muvazaalı (collusion) işlerin devam etmesi kaçınılmaz. Ne olacak bu havayolu sektöründeki rekabet mevzuu? EU Watchdog Charges Oneworld Airline Pact A pact to cooperate on schedules and prices between British Airways, American Airlines and Iberia…
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü – 4
Havayolu 101 olarak son bir kaç haftadır havayolu sektöründeki rekabet düzeyi meselesine daha yakından bakma fırsatı bulduk. Burada daha önce de yazdığım gibi, özellikle bayrak taşıyıcı şirketlerin kendi merkezlerinden (hub) yaptıkları doğrudan seferlerde rekabet oranı bir hayli düşük. Bu yüzden de bilet fiyatları ister istemez yüksek oluyor. Sektördeki rekabete bakarken, bazı arkadaşlarımın sürekli belirttiği üzere,…
-
Bayrak Taşıyanlardan Bahsetmişken
Bayrak taşıyıcılar, rekabet filan derken Havayolu 101’e, eski tarihlerden kalan iki reklam afişi ulaştı. İlki KLM firmasına ait olan reklam, 1937 yılındaki Uzakdoğu seferinden bahsediyor. Haftada üç kez yapılan seferlerle Londra ve Singapur’un bir birine bağlanması hedeflenmiş. THY’nin Singapur seferlerini 1986 yılında başlattığını bir tarafa not ederek ikinci reklama geçelim. Air France’a ait bu reklamın…
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü – 3
Pazar temerküzünü (market concentration) ölçen çeşitli endeksler üzerinden Avrupa Birliği (AB) genelindeki ticarî havayolu sektörü rekabet düzeyini tespit etmeyi amaçlayan bir çalışmaya bu link üzerinden ulaşmak mümkün. Sonuç hiç de iç açıcı değil. AB iç hatlarında dahi rekabet düzeyi pek yüksek görünmüyor. Acaba bu durum hakkında şu şekilde bir yorum yapmam doğru olacak mıdır? AB iç…
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü – 2
Her ne kadar Avrupa Birliği (AB) içerisinde yapılan uçuşlarda rekabet düzeyi yüksek demiş olsak da, az önce incelediğim bir tablo, havayolu sektöründeki rekabetin AB dahilinde de pek iç açıcı olmadığını ortaya koyuyor. Buradaki rakamlar 2001 yılına ait ama aradan geçen zaman içerisinde bu sonuçlarda radikal ve kökten bir değişiklik olduğunu pek sanmıyorum doğrusu.
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü
Orris Herfindahl ve Albert Hirschman adlı iktisatçılar tarafından formülize edilmiş olan ve literatürde Herfindahl Endeksi (HHI) olarak bilinen ölçüm sistemi, herhangi bir sektördeki rekabet düzeyini tespit etmeye yarıyor. Oldukça basit bir formüle sahip olmakla birlikte bu endeks, özellikle ABD’de gerçekleştirilen şirket birleşmelerinin rekabeti menfi yönde etkileyip etkilemediğinin anlaşılmasında ilgili devlet kurumları tarafından aktif bir biçimde…
-
Bayrak Taşıyıcı Havayolu Ne Demek?
Bayrak taşıyıcı havayolu, bir ülkede yerel nitelikte tescilli olup uluslararası faaliyetlerde bulunan; devlet tarafından verilen tercihli hakları veya imtiyazları kullanma hakkına sahip şirkettir. Dolayısıyla, bayrak taşıyıcı havayolu olmak demek, uçakların üzerine bayrak imgesinin yerleştirilmesi anlamına gelmemektedir. Bayrak taşıyıcı kavramı temel olarak, 1944 yılında düzenlenen Şikago Konferansı’na dayanmaktadır. Şikago Konferansı’nın 17. maddesi, “uçakların, tescil edildikleri ülkeye ait”…