küresel kriz
-
2009 Biterken Havayolu Sektörü
2009 yılı, 2007′de ABD’de “subprime credit crunch” ile başlayıp 2008 yılında tam manasıyla küresel bir kimliğe bürünen mâlî krizin etkisi altında geçti. Bu durum, son beş çeyrek yılın, havayolu sektörünün tecrübe ettiği en çalkantılı tarih aralıklarından biri olmasına yol açtı. Sektörün genel olarak zarar etmesi zaten tabii hale gelen bir olguydu; 2009′da da aynı durum…
-
Emirlikler’de Rahatsız Edici Gelişme
Yedi Arap emirliğinin bir araya gelerek oluşturduğu Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) bir numarası hiç kuşkusuz Dubai. Onu da Ebu Dabi izlemekte. Petrol geliri, toplam gelirleri içerisinde ancak %5 düzeyinde paya sahip olan Dubai, özellikle son 10-15 yıl içerisinde lüks tüketim, lüks emlak ve Ortadoğu’nun turizm ve iş merkezi olma yolunda yaptığı hesapsız harcamalarla dikkat çekiyordu.…
-
Japonların Son Durumu
Takip ettiğiniz üzere Japon Havayolları (JAL) son yıllardaki en büyük krizini yaşamakta. Bir yandan küresel mâlî kriz sonucu düşen yolcu talebi, diğer taraftan son aylarda yükselen petrol fiyatları ile birleşince JAL’ın durumu iyice kötüleşti. Hükûmet tarafından atanan komisyon, yaptığı çalışma neticesinde tek çözümün, JAL’ın yine bir devlet kuruluşu olan ETIC’e (Enterprise Turnaround Initiative Corporation) başvurması…
-
Japon Havayolları Gerçekten Zorda
Japon Havayolları’nın (JAL), küresel malî krizin de etkisiyle zor günler geçirmekte olduğunu Havayolu 101’de sık sık yazıyorum. Japon Hükûmeti’nin aldığı bir karar, şirketin ne denli kritik bir aşamada olduğunu gösteriyor. JAL artık, hükûmet tarafından atanan beş kişilik bir komisyon tarafından yönetilecek. Tek hedef, şirketi içinde bulunduğu zor durumdan kurtarmak. Bu hedefe ulaşmak için JAL’ın iflası…
-
Transatlantik Gelirleri ve Risk Yönetimi
Zamanında, British Airways’in (BA) transatlantik hatlarından elde ettiği gelirin, toplam yolcu gelirleri içerisinde %75 gibi bir paya sahip olduğunu duymuştuk. Bu oran bize son derece yüksek gelmişti. Ve bu soruyu Aerlines’in LinkedIn’deki grubu üzerinden üyelere yönelttik. En analitik cevap Marijan Dzima adlı bir havayolu sektör analistinden geldi. Dzima, transatlantik hatlarının gelirlerini hesaplamak için Ücretli Yolcu…
-
British Airways ve Premium Yolcu Gelirleri
37 tanesi Amerika kıtasına olmak üzere toplam 150 noktaya sefer yapıyor. 2008 yılında 33 milyon civarında yolcu taşıdı. Yani uçuş noktası başına 220 bin kişi. Filosunda 250 civarında tayyare bulunuyor. Kuzey Amerika hatlarından elde ettiği gelir, toplam geliri içerisinde oldukça büyük bir yer tutuyor. Hangi havayolu şirketinden bahsediyoruz? Kolaylıkla tahmin edileceği gibi, söz konusu şirket…
-
Açık Semalar Beklendiği Gibi Gitmiyor
Bundan yaklaşık 15 ay kadar önce ABD ile AB arasında devreye giren açık semalar (open skies) anlaşması büyük umutları da beraberinde getirmişti. İki kıta arasında yeni yeni hatlar açılacak, yolcu patlaması yaşanacak ve havayolları kârlarına kâr katarken, binlerce insana da yeni iş kapısı açılacaktı. Heathrow’daki hükümranlığına zarar gelmesinden korktuğu için bu anlaşmaya mümkün mertebe muhalefet…
-
Havayolu Sektöründe Rekabet
Havayolu 101 olarak ticarî havayolu sektöründeki rekabet konusunda biraz haksızlık yaptığımızı düşünüyorum. Sektörü düşük rekabet ve düşük kâr marjı olarak tanımladığımı görüyorum. Oysa, havayolu sektöründeki rekabeti sadece uluslararası uçuşların devletlerarası anlaşmalarla sınırlandırılmış haliyle değerlendirmemek gerekiyor. Özellikle ABD ve Avrupa Birliği (AB) iç hatlarını ele aldığımızda tam tersi bir durumla karşılaşıyoruz. 1978 yılındaki deregulasyon sonrası ABD…
-
Southwest ve Planlama
Konu Southwest’ten açılmışken, içinden geçtiğimiz kriz dönemini de ele almakta fayda var. Havayolu sektörünün istikrarlı bir biçimde kâr edemiyor olmasının en önemli sebebi, sektörün yapısı gereği, business cycle’lara hızlı şekilde adapte olamamasıdır. Havayolu şirketlerinin en kıymetli maddi duran varlık kalemini oluşturan uçak filosunu, aniden bastıran kriz dönemlerine göre yeniden düzenlemek bir hayli zor olmaktadır. Mesela…
-
İleriye Dönük Planlama
Geçtiğimiz 10 yıla baktığımızda internetten sonra küreselleşmenin en önemli motoru konumunda bulunan havayolu sektörünün bir dizi menfi hadisenin etkisinde kaldığı görülür. 11 Eylül olayı, SARS, Irak’ın işgali, kuş gribi salgını, fırlayan petrol fiyatları ve nihayet son bir senedir göbeğinden geçmekte olduğumuz küresel mâli kriz. Tüm bu hadiseler havayolu sektörünü, kendisini sürekli yenilemek ve dönüşmek zorunda…
-
Gerçekten de Teğet Geçiyor
Halen göbeğinde olduğumuz küresel iktisadî krizin tüm havayolu sektörünü menfî yönden etkilediğini; hatta sarstığını sanırdık. Yanılmışız. Yıllardır sürekli bir kriz durumunda bulunan ABD’li havayolu şirketlerinden United Airlines, krizin teğet geçtiğini ispatlarcasına bir karar aldı. Şirket toplam değeri 10 milyar doları geçmesi muhtemel bir satın alma için Boeing ve Airbus’tan teklif istedi. Toplam 150 uçak. Bu…
-
Hassas Dengeler
Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi küreselleşme olgusunun bir numaralı unsuru internet ise ikinci sırada da havayolu sektörü geliyor. İnternette tanışan kişilerin yüz yüze görüşme isteği ancak hızlı ve emniyetli ulaşım sayesinde mümkün oluyor. İstanbul’da oturan birinin Buenos Aires’teki arkadaşıyla hemhal olması başka nasıl mümkün olabilir ki? Tabiidir ki havayolu sektörünün bu “küresel” özelliği, sektörü…