rekabet
-
ABD ve Japonya Arasında da Semalar Özgürleşti
Japonya ile ABD arasında uzun zamandır devam eden açık semalar görüşmeleri geçtiğimiz günlerde mutlu sonla noktalandı. Böylece ticarî havayolu sektörünün en yoğun bölgelerinden birinde daha rekabetin önü açılmış oldu. ABD tarafında United Airlines, Delta Airlines ve FedEx, Japonya tarafında ise ANA ve JAL ile sınırlandırılmış olan Japonya – ABD hatlarında artık tüm firmalar serbestçe hareket edebilecek.Gerçi…
-
Bu Ne Perhiz, Bu Ne Lahana Turşusu! (2)
Almanya hükûmeti Almanya’ya sefer yapan havayolu şirketlerinin business class ücretlerini yükseltmesini talep ededursun, ülkenin bayrak taşıyıcı şirketi Lufthansa dünya genelindeki yayılışını sürdürmeye devam ediyor. Geçtiğimiz yıllarda JetBlue’dan %15,6 oranında hisse satın alan Lufthansa, yürürlüğe giren codeshare uygulaması ile ABD’deki varlığını daha da güçlendirdi. Yolcular JetBlue ve Lufthansa’nın web sitesinden ister JetBlue ile ABD içine, isterse…
-
Bu Ne Perhiz, Bu Ne Lahana Turşusu! (1)
Daha geçtiğimiz hafta değindiğim üzere; ABD, AB ve altı farklı ülke IATA önderliğinde bir anlaşma imzalayarak havayolu sektöründe tam serbestliğin önünün açılmasına yönelik niyetlerini belirtmişti. Daha atılan imzaların mürekkebi kurumadan Almanya’dan bir hayli enteresan bir hamle geldi. Alman hükûmetinin ilgili birimlerince yapılan açıklamada, Almanya’ya AB dışından sefer yapan havayolu şirketlerinin business class ücretlerinin çok düşük…
-
Serbestleşme Yolunda Bir Adım Daha Atıldı
Şirketlerin üçüncü çeyrek performanslarına odaklanmışken az kalsın bu hafta başında atılan çok önemli bir adımı gözden kaçırıyordum. IATA, kuruluş amacıyla mukayese edildiğinde, ironik bir şekilde son bir kaç yıl içerisinde havayolu sektöründe serbestleşmenin şampiyonluğunu yapıyor. İşte bu minvalde gerçekleşen toplantı sonucunda AB, ABD ve altı devlet (Şili, Malezya, Panama, Singapur, İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri) bir…
-
Paradoks
Şirket birleşmelerine imkân verecek bir serbestleşmeye gidilse çok büyük, oligopol firmaların ortaya çıkması; mevcut durum sürdürülse ittifaklar ve codeshare anlaşmaları üzerinden muvazaalı (collusion) işlerin devam etmesi kaçınılmaz. Ne olacak bu havayolu sektöründeki rekabet mevzuu? EU Watchdog Charges Oneworld Airline Pact A pact to cooperate on schedules and prices between British Airways, American Airlines and Iberia…
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü – 4
Havayolu 101 olarak son bir kaç haftadır havayolu sektöründeki rekabet düzeyi meselesine daha yakından bakma fırsatı bulduk. Burada daha önce de yazdığım gibi, özellikle bayrak taşıyıcı şirketlerin kendi merkezlerinden (hub) yaptıkları doğrudan seferlerde rekabet oranı bir hayli düşük. Bu yüzden de bilet fiyatları ister istemez yüksek oluyor. Sektördeki rekabete bakarken, bazı arkadaşlarımın sürekli belirttiği üzere,…
-
Bayrak Taşıyanlardan Bahsetmişken
Bayrak taşıyıcılar, rekabet filan derken Havayolu 101’e, eski tarihlerden kalan iki reklam afişi ulaştı. İlki KLM firmasına ait olan reklam, 1937 yılındaki Uzakdoğu seferinden bahsediyor. Haftada üç kez yapılan seferlerle Londra ve Singapur’un bir birine bağlanması hedeflenmiş. THY’nin Singapur seferlerini 1986 yılında başlattığını bir tarafa not ederek ikinci reklama geçelim. Air France’a ait bu reklamın…
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü – 3
Pazar temerküzünü (market concentration) ölçen çeşitli endeksler üzerinden Avrupa Birliği (AB) genelindeki ticarî havayolu sektörü rekabet düzeyini tespit etmeyi amaçlayan bir çalışmaya bu link üzerinden ulaşmak mümkün. Sonuç hiç de iç açıcı değil. AB iç hatlarında dahi rekabet düzeyi pek yüksek görünmüyor. Acaba bu durum hakkında şu şekilde bir yorum yapmam doğru olacak mıdır? AB iç…
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü – 2
Her ne kadar Avrupa Birliği (AB) içerisinde yapılan uçuşlarda rekabet düzeyi yüksek demiş olsak da, az önce incelediğim bir tablo, havayolu sektöründeki rekabetin AB dahilinde de pek iç açıcı olmadığını ortaya koyuyor. Buradaki rakamlar 2001 yılına ait ama aradan geçen zaman içerisinde bu sonuçlarda radikal ve kökten bir değişiklik olduğunu pek sanmıyorum doğrusu.
-
Havacılık Sektöründe Rekabet Düzeyi Ölçümü
Orris Herfindahl ve Albert Hirschman adlı iktisatçılar tarafından formülize edilmiş olan ve literatürde Herfindahl Endeksi (HHI) olarak bilinen ölçüm sistemi, herhangi bir sektördeki rekabet düzeyini tespit etmeye yarıyor. Oldukça basit bir formüle sahip olmakla birlikte bu endeks, özellikle ABD’de gerçekleştirilen şirket birleşmelerinin rekabeti menfi yönde etkileyip etkilemediğinin anlaşılmasında ilgili devlet kurumları tarafından aktif bir biçimde…
-
Milliyet Temelli Mülkiyet Sorunsalı
Birinci Dünya Savaşı’nın bitmesiyle beraber, çok uluslu imparatorluklar tarih sahnesine bir bir veda ederken, yerlerini nispeten etnik bütünlüğe sahip ulus devletlere bırakmışlardı. Macaristan, Çekoslovakya, Polonya, Avusturya, Yugoslavya, Türkiye gibi yeni ülkeler kurulmuştu. Ulus devlet kavramı olgunlaştıkça; istiklal marşı, bayrak, para birimi gibi unsurlara atfedilen önem de artmaya başladı. İşte bu minvalde önemi artan bir diğer…
-
Nostaljik Bir Resmî Kartel Olarak IATA
IATA bazı kriterlere göre belirlenen ilk beş havayolunu açıklamış. Ama açıkladığı listede en üstlerde yer alan Southwest, Ryan Air, Easy Jet gibi şirketler IATA üyesi bile değil. IATA kendisini öyle bir sunuyor ki, sektörün dışında olanları bırakın, içindekiler bile IATA üyeliğini “olmazsa olmaz” kâbilinden bir şey sanıyor. Öyle mi gerçekten? ABD’de 1978′de gerçekleşen deregulasyona kadar…